Ders Detayı
Ders Tanımı
| Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| DOĞAL MADDELER TOKSİKOLOJİSİ | FKGY1114174 | Güz Dönemi | 3+0 | 3 | 6 |
| Ders Programı |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Yüksek Lisans |
| Dersin Türü | Programa Bağlı Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. Gülden Zehra OMURTAG |
| Dersi Verenler | Prof.Dr. Gülden Zehra OMURTAG |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Doğal kaynaklı ürünlerin tedavide kullanımları ve bu ürünlerde bulunan veya sonradan oluşması muhtemel toksik maddelerin tek başına ve etkileşim sonucu oluşturabileceği sağlık risklerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. |
| Dersin İçeriği | Bu ders; Toksikolojiye giriş,Serbest Radikaller ve Antioksidan Bitkiler,Tedavide kullanılan doğal ürünlerin toksikolojisine giriş,Bitki- İlaç etkileşimleri,Bitki- İlaç etkileşimleri 2,İmmün sisteme etkili bitkiler ve vitaminler,Santral Sinir sistemi hastalıklarının tedavisinde kullanılan doğal kaynaklı ürünler,Kalp damar sisteminde etkili doğal kaynaklı ürünler ,Kanser kemoterapisinde destekleyici tedavi amacıyla kullanılan doğal kaynaklı ürünler,Prostat tedavisinde kullanılan doğal kaynaklı ürünler,Mikotoksinler-1,Mikotoksinler-2,Hayvansal Toksinler,Doğal kaynaklı ürünlerdeki kalıntıların toksisitesi; konularını içermektedir. |
| Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| 1. Toksikolojiyi tanımlar, doz kavramı çerçevesinde açıklar. Zehirlerin vücuda giriş yolları ve absorbsiyonunu değerlendirir. | 13, 16, 9 | A |
| 1.1. Serbest radikalleri tanımlar, Oluşum mekanizmalarını açıklar.Bitkilerdeki antioksidan etkili bileşenleri örneklendirir. | 13, 16, 9 | A |
| 1.2. Hayvansal toksinleri örneklendirir. Toksik etki ve tedavi mekanizmalarını, tedavide kullanılan antidotları açıklar | 13, 16, 9 | A |
| 1.3. Doğal kaynaklarda bulunan metal, pestisit gibi kalıntıları ve neden olabileceklerii toksik etkileri açıklar. Yasal düzenlemeler hakkında bilgi verir. | 13, 16, 9 | A |
| 2. Bitkisel ilaç kullanımı ile ilgili sorunları açıklar. İlaç etken maddelerinden kaynaklanan sorunları sınıflandırır. | 13, 16, 9 | A |
| 2.1. İmmün sistem üzerine etkili bitkiler ve etken maddeleri tanımlar. Etki mekanizmalarını açıklar. Ticari müstahzarlardaki formunu gösterir. | 13, 16, 9 | A |
| 2.2. Santral sinir sistemi üzerine etkili bitkiler ve etken maddeleri tanımlar. Etki mekanizmalarını açıklar. Ticari müstahzarlardaki formunu gösterir. | 13, 16, 9 | A |
| 2.3. Kalp damar sistemi üzerine etkili bitkiler ve etken maddeleri tanımlar. Etki mekanizmalarını açıklar. Ticari müstahzarlardaki formunu gösterir. | 13, 16, 9 | A |
| 2.4. Onkolojide destekleyici bitkiler ve maddeleri tanımlar. Fazla ve yanlış kullanımdaki toksik etkileri açıklar. | 13, 16, 9 | A |
| 2.5. Prostat hastalığı üzerine etkili bitkiler ve etken maddeleri tanımlar. Etki mekanizmalarını açıklar. Ticari müstahzarlardaki formunu gösterir. | 13, 16, 9 | A |
| 3. Mikotoksinleri sınıflandırır. Oluşumunda rol oynayan koşulları ve ürünlerdeki dağılımlarını açıklar. | 13, 16, 9 | A |
| 3.1. Mikotoksinlerden aflatoksinleri, fumonisin türevlerini ve trikotesenleri tanımlar. Toksik etkilerini ve mekanizmalarını açıklar. | 13, 16, 9 | A |
| 4. Bitki ve ilaçların birlikte kullanılması sonucu ortaya çıkan agonist ve antagonist etkileri tanımlar, örneklendirir. Karaciğer, böbrek ve hormonal sistem gibi doku ve organlar üzerindeki etkileri karşılaştırır. | 13, 16, 9 | A |
| 4.1. Klinikte sık karşılaşılan bitki ilaç etkileşimi kaynaklı vakaları değerlendirir. Zehirlenme mekanizması ve tedavi yollarını açıklar. | 13, 16, 9 | A |
| Öğretim Yöntemleri: | 13: Örnek Olay Yöntemi, 16: Soru - Cevap Tekniği , 9: Anlatım Yöntemi |
| Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav |
Ders Akışı
| Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Toksikolojiye giriş | 1,2,3 |
| 2 | Serbest Radikaller ve Antioksidan Bitkiler | 1,2 |
| 3 | Tedavide kullanılan doğal ürünlerin toksikolojisine giriş | 1,2,3 |
| 4 | Bitki- İlaç etkileşimleri | 1 |
| 5 | Bitki- İlaç etkileşimleri 2 | 1 |
| 6 | İmmün sisteme etkili bitkiler ve vitaminler | 1 |
| 7 | Santral Sinir sistemi hastalıklarının tedavisinde kullanılan doğal kaynaklı ürünler | 1 |
| 8 | Kalp damar sisteminde etkili doğal kaynaklı ürünler | 1,2 |
| 9 | Kanser kemoterapisinde destekleyici tedavi amacıyla kullanılan doğal kaynaklı ürünler | 1,2,3 |
| 10 | Prostat tedavisinde kullanılan doğal kaynaklı ürünler | 1,2 |
| 11 | Mikotoksinler-1 | 1,2,3 |
| 12 | Mikotoksinler-2 | 1,2 |
| 13 | Hayvansal Toksinler | 1,2 |
| 14 | Doğal kaynaklı ürünlerdeki kalıntıların toksisitesi | 1 |
| Kaynak |
| 1. Ders notu 2. Casarett and Doull’s Toxicology, Fourth Edition, Amdur, M.O., Doull, J., Klaassen, C.D., Pergamon Press, New York, 1991. 3. Poisonous Plants, Frohne, D., Pfänder, H.J., A Wolfe Publishing Ltd, Germany, 1984. |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
| Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
| No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Eczacılık eğitimiyle edindiği bilgi ve becerilere dayalı olarak Farmakognozi ve Fitoterapi alanındaki güncel bilgilere sahiptir. | ||||||
| 2 | Farklı kromatografik teknikleri kullanarak analiz yapar | ||||||
| 3 | Farmakognozi konusunda bilginin toplanması, yorumlanması, duyurulmasında ulusal ve uluslar arası çalışmalarda görev alır. | ||||||
| 4 | Mesleki gelişim ve hayat boyu öğrenmeye önem verir, ulusal/uluslararası gelişmeleri basılı yayınlar, teknolojik araçlar ve veri tabanlarını takip ederek bilgisini derinleştirir. | X | |||||
| 5 | Meslektaşları ve sağlık alanındaki diğer meslek gruplarıyla iletişim halindedir, güncel konulardaki fikirlerini bu kişiler ve topluma sözlü/yazılı olarak sunar. | ||||||
| 6 | Farmakognozi alanında bir çalışmayı tasarlar, çalışmayı bağımsız veya ekip olarak yürütür ve sonuçları eleştirel gözle yorumlayarak rapor halinde sunar. | ||||||
| 7 | Bitkisel ilaç, drog preparatı, bitkisel çayların ve tıbbi bitkilerin; üretimleri, özellikleri, kaliteleri ve analizleri hakkında bilgi sahibidir. | X | |||||
| 8 | Farmakognozi ve Fitoterapi alanındaki İngilizce yayınları okur, bu çalışmaları derleyerek “Seminer” dersi kapsamında sunum yapar. | ||||||
| 9 | Yürüttüğü veya yer aldığı farmakognozik bir çalışmayı bilimsel bir toplantıda sunar, makale haline getirerek bir dergide yayınlar. | ||||||
| 10 | Farmakognozik yöntemler hakkında bilgi sahibidir. | ||||||
| 11 | Tıbbi bitkilerin biyolojik aktiviteleri hakkında bilgi sahibidir. | X | |||||
| 12 | Bilim etiği hakkında bilgi sahibidir | ||||||
| 13 | Bilimsel araştırmada etik sorunlar hakkında bilgi sahibidir | ||||||
| 14 | Ülkemizde bulunan Bazı Zehirli Bitkiler, Özellikleri ve Toksik Etkileri hakkında bilgi edinir | X | |||||
| 15 | Belirli bitkilerle zehirlenmede tedavi konusunda bilgi edinir | X | |||||
| 16 | Bitkilerdeki toksik maddelerin besin destekleri ve ilaçlar ile etkileşimi hakkında bilgi sahibidir | X | |||||
| 17 | Besinlerde bulunabilen mikrobiyal toksinler hakkında bilgi sahibidir | X | |||||
| 18 | Besinlerle alınan zararlı kimyasalların insan sağlığı üzerine etkisi hakkında bilgi edinir | X | |||||
Değerlendirme Sistemi
| Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
| Ara Sınavın Başarıya Oranı | 50 | |
| Genel Sınavın Başarıya Oranı | 50 | |
| Toplam | 100 | |
| AKTS / İşyükü Tablosu | ||||||
| Etkinlik | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) | |||
| Ders Saati | 14 | 3 | 42 | |||
| Rehberli Problem Çözme | 0 | 0 | 0 | |||
| Problem Çözümü / Ödev / Proje / Rapor Tanzimi | 14 | 1 | 14 | |||
| Okul Dışı Diğer Faaliyetler | 0 | 0 | 0 | |||
| Proje Sunumu / Seminer | 2 | 20 | 40 | |||
| Kısa Sınav (QUİZ) ve Hazırlığı | 0 | 0 | 0 | |||
| Ara Sınav ve Hazırlığı | 1 | 30 | 30 | |||
| Genel Sınav ve Hazırlığı | 1 | 60 | 60 | |||
| Performans Görevi, Bakım Planı | 0 | 0 | 0 | |||
| Toplam İş Yükü (Saat) | 186 | |||||
| Dersin AKTS Kredisi = Toplam İş Yükü (Saat)/30*=(186/30) | 6 | |||||
| Dersin AKTS Kredisi: *30 saatlik çalışma 1 AKTS kredisi sayılmaktadır. | ||||||
Dersin Detaylı Bilgileri
Ders Tanımı
| Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| DOĞAL MADDELER TOKSİKOLOJİSİ | FKGY1114174 | Güz Dönemi | 3+0 | 3 | 6 |
| Ders Programı |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Yüksek Lisans |
| Dersin Türü | Programa Bağlı Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. Gülden Zehra OMURTAG |
| Dersi Verenler | Prof.Dr. Gülden Zehra OMURTAG |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Doğal kaynaklı ürünlerin tedavide kullanımları ve bu ürünlerde bulunan veya sonradan oluşması muhtemel toksik maddelerin tek başına ve etkileşim sonucu oluşturabileceği sağlık risklerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. |
| Dersin İçeriği | Bu ders; Toksikolojiye giriş,Serbest Radikaller ve Antioksidan Bitkiler,Tedavide kullanılan doğal ürünlerin toksikolojisine giriş,Bitki- İlaç etkileşimleri,Bitki- İlaç etkileşimleri 2,İmmün sisteme etkili bitkiler ve vitaminler,Santral Sinir sistemi hastalıklarının tedavisinde kullanılan doğal kaynaklı ürünler,Kalp damar sisteminde etkili doğal kaynaklı ürünler ,Kanser kemoterapisinde destekleyici tedavi amacıyla kullanılan doğal kaynaklı ürünler,Prostat tedavisinde kullanılan doğal kaynaklı ürünler,Mikotoksinler-1,Mikotoksinler-2,Hayvansal Toksinler,Doğal kaynaklı ürünlerdeki kalıntıların toksisitesi; konularını içermektedir. |
| Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| 1. Toksikolojiyi tanımlar, doz kavramı çerçevesinde açıklar. Zehirlerin vücuda giriş yolları ve absorbsiyonunu değerlendirir. | 13, 16, 9 | A |
| 1.1. Serbest radikalleri tanımlar, Oluşum mekanizmalarını açıklar.Bitkilerdeki antioksidan etkili bileşenleri örneklendirir. | 13, 16, 9 | A |
| 1.2. Hayvansal toksinleri örneklendirir. Toksik etki ve tedavi mekanizmalarını, tedavide kullanılan antidotları açıklar | 13, 16, 9 | A |
| 1.3. Doğal kaynaklarda bulunan metal, pestisit gibi kalıntıları ve neden olabileceklerii toksik etkileri açıklar. Yasal düzenlemeler hakkında bilgi verir. | 13, 16, 9 | A |
| 2. Bitkisel ilaç kullanımı ile ilgili sorunları açıklar. İlaç etken maddelerinden kaynaklanan sorunları sınıflandırır. | 13, 16, 9 | A |
| 2.1. İmmün sistem üzerine etkili bitkiler ve etken maddeleri tanımlar. Etki mekanizmalarını açıklar. Ticari müstahzarlardaki formunu gösterir. | 13, 16, 9 | A |
| 2.2. Santral sinir sistemi üzerine etkili bitkiler ve etken maddeleri tanımlar. Etki mekanizmalarını açıklar. Ticari müstahzarlardaki formunu gösterir. | 13, 16, 9 | A |
| 2.3. Kalp damar sistemi üzerine etkili bitkiler ve etken maddeleri tanımlar. Etki mekanizmalarını açıklar. Ticari müstahzarlardaki formunu gösterir. | 13, 16, 9 | A |
| 2.4. Onkolojide destekleyici bitkiler ve maddeleri tanımlar. Fazla ve yanlış kullanımdaki toksik etkileri açıklar. | 13, 16, 9 | A |
| 2.5. Prostat hastalığı üzerine etkili bitkiler ve etken maddeleri tanımlar. Etki mekanizmalarını açıklar. Ticari müstahzarlardaki formunu gösterir. | 13, 16, 9 | A |
| 3. Mikotoksinleri sınıflandırır. Oluşumunda rol oynayan koşulları ve ürünlerdeki dağılımlarını açıklar. | 13, 16, 9 | A |
| 3.1. Mikotoksinlerden aflatoksinleri, fumonisin türevlerini ve trikotesenleri tanımlar. Toksik etkilerini ve mekanizmalarını açıklar. | 13, 16, 9 | A |
| 4. Bitki ve ilaçların birlikte kullanılması sonucu ortaya çıkan agonist ve antagonist etkileri tanımlar, örneklendirir. Karaciğer, böbrek ve hormonal sistem gibi doku ve organlar üzerindeki etkileri karşılaştırır. | 13, 16, 9 | A |
| 4.1. Klinikte sık karşılaşılan bitki ilaç etkileşimi kaynaklı vakaları değerlendirir. Zehirlenme mekanizması ve tedavi yollarını açıklar. | 13, 16, 9 | A |
| Öğretim Yöntemleri: | 13: Örnek Olay Yöntemi, 16: Soru - Cevap Tekniği , 9: Anlatım Yöntemi |
| Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav |
Ders Akışı
| Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Toksikolojiye giriş | 1,2,3 |
| 2 | Serbest Radikaller ve Antioksidan Bitkiler | 1,2 |
| 3 | Tedavide kullanılan doğal ürünlerin toksikolojisine giriş | 1,2,3 |
| 4 | Bitki- İlaç etkileşimleri | 1 |
| 5 | Bitki- İlaç etkileşimleri 2 | 1 |
| 6 | İmmün sisteme etkili bitkiler ve vitaminler | 1 |
| 7 | Santral Sinir sistemi hastalıklarının tedavisinde kullanılan doğal kaynaklı ürünler | 1 |
| 8 | Kalp damar sisteminde etkili doğal kaynaklı ürünler | 1,2 |
| 9 | Kanser kemoterapisinde destekleyici tedavi amacıyla kullanılan doğal kaynaklı ürünler | 1,2,3 |
| 10 | Prostat tedavisinde kullanılan doğal kaynaklı ürünler | 1,2 |
| 11 | Mikotoksinler-1 | 1,2,3 |
| 12 | Mikotoksinler-2 | 1,2 |
| 13 | Hayvansal Toksinler | 1,2 |
| 14 | Doğal kaynaklı ürünlerdeki kalıntıların toksisitesi | 1 |
| Kaynak |
| 1. Ders notu 2. Casarett and Doull’s Toxicology, Fourth Edition, Amdur, M.O., Doull, J., Klaassen, C.D., Pergamon Press, New York, 1991. 3. Poisonous Plants, Frohne, D., Pfänder, H.J., A Wolfe Publishing Ltd, Germany, 1984. |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
| Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
| No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Eczacılık eğitimiyle edindiği bilgi ve becerilere dayalı olarak Farmakognozi ve Fitoterapi alanındaki güncel bilgilere sahiptir. | ||||||
| 2 | Farklı kromatografik teknikleri kullanarak analiz yapar | ||||||
| 3 | Farmakognozi konusunda bilginin toplanması, yorumlanması, duyurulmasında ulusal ve uluslar arası çalışmalarda görev alır. | ||||||
| 4 | Mesleki gelişim ve hayat boyu öğrenmeye önem verir, ulusal/uluslararası gelişmeleri basılı yayınlar, teknolojik araçlar ve veri tabanlarını takip ederek bilgisini derinleştirir. | X | |||||
| 5 | Meslektaşları ve sağlık alanındaki diğer meslek gruplarıyla iletişim halindedir, güncel konulardaki fikirlerini bu kişiler ve topluma sözlü/yazılı olarak sunar. | ||||||
| 6 | Farmakognozi alanında bir çalışmayı tasarlar, çalışmayı bağımsız veya ekip olarak yürütür ve sonuçları eleştirel gözle yorumlayarak rapor halinde sunar. | ||||||
| 7 | Bitkisel ilaç, drog preparatı, bitkisel çayların ve tıbbi bitkilerin; üretimleri, özellikleri, kaliteleri ve analizleri hakkında bilgi sahibidir. | X | |||||
| 8 | Farmakognozi ve Fitoterapi alanındaki İngilizce yayınları okur, bu çalışmaları derleyerek “Seminer” dersi kapsamında sunum yapar. | ||||||
| 9 | Yürüttüğü veya yer aldığı farmakognozik bir çalışmayı bilimsel bir toplantıda sunar, makale haline getirerek bir dergide yayınlar. | ||||||
| 10 | Farmakognozik yöntemler hakkında bilgi sahibidir. | ||||||
| 11 | Tıbbi bitkilerin biyolojik aktiviteleri hakkında bilgi sahibidir. | X | |||||
| 12 | Bilim etiği hakkında bilgi sahibidir | ||||||
| 13 | Bilimsel araştırmada etik sorunlar hakkında bilgi sahibidir | ||||||
| 14 | Ülkemizde bulunan Bazı Zehirli Bitkiler, Özellikleri ve Toksik Etkileri hakkında bilgi edinir | X | |||||
| 15 | Belirli bitkilerle zehirlenmede tedavi konusunda bilgi edinir | X | |||||
| 16 | Bitkilerdeki toksik maddelerin besin destekleri ve ilaçlar ile etkileşimi hakkında bilgi sahibidir | X | |||||
| 17 | Besinlerde bulunabilen mikrobiyal toksinler hakkında bilgi sahibidir | X | |||||
| 18 | Besinlerle alınan zararlı kimyasalların insan sağlığı üzerine etkisi hakkında bilgi edinir | X | |||||
Değerlendirme Sistemi
| Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
| Ara Sınavın Başarıya Oranı | 50 | |
| Genel Sınavın Başarıya Oranı | 50 | |
| Toplam | 100 | |