Madde bağımlılığı alanında sosyal hizmet disiplinin yerini kavramak ve sosyal hizmet uzmanının rol ve sorumluluklarını tanımak
Dersin İçeriği
Bu ders; Bağımlılık ve temel kavramlar,Bağımlılık yapıcı maddeler, genel özellikleri, etki mekanizmaları,Neden bağımlı oluyoruz? Risk faktörleri nelerdir,Bağımlılık döngüsü,Vaka çalışması,Değişim Süreci ve Evreleri,Madde bağımlısı birey ile görüşme teknikleri,Madde bağımlılığı tedavi yöntemleri,Motivasyonel Görüşme,Madde Bağımlılığı sürecinde ailenin rolü,Madde bağımlılığı ve damgalama,“Bir Rüya İçin Ağıt” filmi üzerine tartışma,Madde bağımlılığı ve yasal süreç,Vaka çalışması; konularını içermektedir.
Dersin Öğrenme Kazanımları
Öğretim Yöntemleri
Ölçme Yöntemleri
1. Bağımlılık kavramı ve madde bağımlılığının temel kavramlarını açıklayabilecektir
10, 13, 16
A
1.1. Bağımlılık kavramını tanımlar
1.2. Bağımlılıkla ilgili temel kavramları açıklar.
2. Bağımlılık yapıcı maddeleri ve etkilerini ifade edebilecektir.
10, 16, 9
A, G
2.1. Bağımlılık yapıcı maddelerden yaygın kullanılanları tanımlar.
2.2. Bağımlılık yapıcı maddelerin kısa ve uzun süreli etkilerini sınıflandırır.
3. Madde bağımlılığı risk faktörlerini ayırt edebilecektir
10, 13, 16, 19, 9
G
3.1. Bireysel ve çevresel risk faktörlerini tanımlar.
3.2. Ailenin risk faktörü olarak madde bağımlılığında etkisini fark eder.
4. Madde bağımlılığı tedavi yöntemleri tanımlar ve aralarındaki ilişkiyi açıklayabilecektir
10, 13, 16, 4
A
4.1. Medikal ve psikososyal tedavi süreçlerini tanımlar.
4.2. Rehabilitasyon kavramını madde bağımlılığı düzeyinde analiz eder
5. Sosyal Hizmet Uzmanının madde bağımlılığı alanında görev ve sorumluluklarını tanımlayabilecektir.
10, 13, 16, 4, 6
A
5.1. Sosyal hizmet disiplininin madde bağımlılığı tedavi sürecindeki önemini tartışır.
5.2. Sosyal Hizmet Uzmanının rol ve sorumluluklarını tanımlar.
Öğretim Yöntemleri:
10: Tartışma Yöntemi, 13: Örnek Olay Yöntemi, 16: Soru - Cevap Tekniği , 19: Beyin Fırtınası Tekniği, 4: Sorgulama Temelli Öğrenme Modeli, 6: Deneyimle Öğrenme Modeli, 9: Anlatım Yöntemi
Ölçme Yöntemleri:
A: Klasik Yazılı Sınav, G: Kısa Sınav
Ders Akışı
Sıra
Konular
Ön Hazırlık
1
Bağımlılık ve temel kavramlar
2
Bağımlılık yapıcı maddeler, genel özellikleri, etki mekanizmaları
3
Neden bağımlı oluyoruz? Risk faktörleri nelerdir
4
Bağımlılık döngüsü
5
Vaka çalışması
6
Değişim Süreci ve Evreleri
7
Madde bağımlısı birey ile görüşme teknikleri
8
Madde bağımlılığı tedavi yöntemleri
9
Motivasyonel Görüşme
11
Madde Bağımlılığı sürecinde ailenin rolü
12
Madde bağımlılığı ve damgalama
13
“Bir Rüya İçin Ağıt” filmi üzerine tartışma
Belirlenen filmin izleyerek derse katılmak
14
Madde bağımlılığı ve yasal süreç
15
Vaka çalışması
Kaynak
Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Madde Bağımlılığı Tanı ve Tedavi Kılavuzu El Kitabı, 2012.
Apgar, Dawn. (2018). Social Work ASWB clinical exam guide a comprehensive study guide for success. New York: Springer Publishing Company.
Tomanbay, İ. (2015). Eroinden Bonzaiye Madde Bağımlılığı ve Sosyal Çalışma - El Kitabı Ankara, SABEV Yayınları.
On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) Sağlıklı Yaşam ve Bağımlılıkla Mücadele Grubu Bağımlılıkla Mücadele Alt Grubu Raporu,2018, Amkara.
Polat, Gonca. "Madde bağımlılığı tedavisinde sosyal hizmet mesleği." Okmeydanı Tıp Dergisi 30.2 (2014): 143-148.
Uyuşturucu Maddeler ve Bağımlılık. Ogel K, Cep Üniversitesi, İletişim Yayınları, 1997
Türkiye’de madde bağımlılığı. Ogel K, IQ yayınları, 2000
Madde bağımlılığında tedavi. Ogel K, IQ yayınları, 2000
Madde bağımlılığını önleme. Ogel K, IQ yayınları, 2000
Madde bağımlılığında tartışmalar ve gerçekler. Ogel K, IQ yayınları, 2000
Ergenlerde madde kullanım bozukluklarına yaklaşım kılavuzu. Ogel K, Taner S, Yılmazçetin C. IQ yayınları, 2004
Çocuklarda sigara, alkol ve madde bağımlılığı: Çocuğum madde bağımlısı olmasın. Ogel K, Erol B. Morpa yayınları, 2005
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
No
Program Yeterliliği
Katkı Düzeyi
1
2
3
4
5
1
Sosyal hizmet kuram ve uygulama alanları bilgisine sahip olur.
X
2
İletişim ve mesleki görüşme becerileri kazanır.
X
3
Yönetim ve yönetim süreçleri bilgisi edinir.
4
Mesleki etik, ilke ve değerler bilgisi kazanır.
X
5
Alanda geçerli olan bir yabancı dili ve gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilir.
6
Toplumsal sorunlara bilimsel veriler ve kanıtlar doğrultusunda çözüm üretme becerisi edinir.
X
7
Karmaşık sosyal sorunların çözümünde farklı disiplinlerden edindiği bilgileri kullanma becerisi geliştirir.
X
8
Disiplinler arası işbirliği sağlayarak ekip içinde çalışabilmekte yetkindir.
X
9
Alanıyla ilgili öz-gelişimine yönelik güncel bilgi ve gelişmeleri takip edebilme, hedeflerine ulaşma durumunu değerlendirebilme ve izleyebilme yetkinliği geliştirir.
X
10
Çeşitli müracaatçı gruplarıyla sosyal hizmet uygulaması ve eğitimi yapabilir.
X
11
Sosyal ve kültürel çevrenin insan davranışları üzerindeki etkisini bilir ve sosyal hizmet uygulamalarında kullanabilir.
X
12
Planlı değişim sürecinde, geri bildirim ve izlemde yetkindir.
X
Değerlendirme Sistemi
Katkı Düzeyi
Mutlak Değerlendirme
Ara Sınavın Başarıya Oranı
40
Genel Sınavın Başarıya Oranı
60
Toplam
100
AKTS / İşyükü Tablosu
Etkinlik
Sayı
Süresi (Saat)
Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Saati
14
2
28
Rehberli Problem Çözme
2
10
20
Problem Çözümü / Ödev / Proje / Rapor Tanzimi
0
0
0
Okul Dışı Diğer Faaliyetler
2
10
20
Proje Sunumu / Seminer
0
0
0
Kısa Sınav (QUİZ) ve Hazırlığı
0
0
0
Ara Sınav ve Hazırlığı
1
20
20
Genel Sınav ve Hazırlığı
1
20
20
Performans Görevi, Bakım Planı
0
0
0
Toplam İş Yükü (Saat)
108
Dersin AKTS Kredisi = Toplam İş Yükü (Saat)/30*=(108/30)
4
Dersin AKTS Kredisi: *30 saatlik çalışma 1 AKTS kredisi sayılmaktadır.
Dersin Detaylı Bilgileri
Ders Tanımı
Ders
Kodu
Yarıyıl
T+U Saat
Kredi
AKTS
MADDE BAĞIMLILIĞI VE SOSYAL HİZMET
SH2233560
Bahar Dönemi
2+0
2
4
Ders Programı
Salı 12:00-12:45
Salı 12:45-13:30
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili
Türkçe
Dersin Seviyesi
Ön Lisans
Dersin Türü
Programa Bağlı Seçmeli
Dersin Koordinatörü
Dr.Öğr.Üye. Derya BAYRI MENGİLLİ
Dersi Verenler
Öğr.Gör. Hümeyra MUTLUTÜRK
Dersin Yardımcıları
Dersin Amacı
Madde bağımlılığı alanında sosyal hizmet disiplinin yerini kavramak ve sosyal hizmet uzmanının rol ve sorumluluklarını tanımak
Dersin İçeriği
Bu ders; Bağımlılık ve temel kavramlar,Bağımlılık yapıcı maddeler, genel özellikleri, etki mekanizmaları,Neden bağımlı oluyoruz? Risk faktörleri nelerdir,Bağımlılık döngüsü,Vaka çalışması,Değişim Süreci ve Evreleri,Madde bağımlısı birey ile görüşme teknikleri,Madde bağımlılığı tedavi yöntemleri,Motivasyonel Görüşme,Madde Bağımlılığı sürecinde ailenin rolü,Madde bağımlılığı ve damgalama,“Bir Rüya İçin Ağıt” filmi üzerine tartışma,Madde bağımlılığı ve yasal süreç,Vaka çalışması; konularını içermektedir.
Dersin Öğrenme Kazanımları
Öğretim Yöntemleri
Ölçme Yöntemleri
1. Bağımlılık kavramı ve madde bağımlılığının temel kavramlarını açıklayabilecektir
10, 13, 16
A
1.1. Bağımlılık kavramını tanımlar
1.2. Bağımlılıkla ilgili temel kavramları açıklar.
2. Bağımlılık yapıcı maddeleri ve etkilerini ifade edebilecektir.
10, 16, 9
A, G
2.1. Bağımlılık yapıcı maddelerden yaygın kullanılanları tanımlar.
2.2. Bağımlılık yapıcı maddelerin kısa ve uzun süreli etkilerini sınıflandırır.
3. Madde bağımlılığı risk faktörlerini ayırt edebilecektir
10, 13, 16, 19, 9
G
3.1. Bireysel ve çevresel risk faktörlerini tanımlar.
3.2. Ailenin risk faktörü olarak madde bağımlılığında etkisini fark eder.
4. Madde bağımlılığı tedavi yöntemleri tanımlar ve aralarındaki ilişkiyi açıklayabilecektir
10, 13, 16, 4
A
4.1. Medikal ve psikososyal tedavi süreçlerini tanımlar.
4.2. Rehabilitasyon kavramını madde bağımlılığı düzeyinde analiz eder
5. Sosyal Hizmet Uzmanının madde bağımlılığı alanında görev ve sorumluluklarını tanımlayabilecektir.
10, 13, 16, 4, 6
A
5.1. Sosyal hizmet disiplininin madde bağımlılığı tedavi sürecindeki önemini tartışır.
5.2. Sosyal Hizmet Uzmanının rol ve sorumluluklarını tanımlar.
Öğretim Yöntemleri:
10: Tartışma Yöntemi, 13: Örnek Olay Yöntemi, 16: Soru - Cevap Tekniği , 19: Beyin Fırtınası Tekniği, 4: Sorgulama Temelli Öğrenme Modeli, 6: Deneyimle Öğrenme Modeli, 9: Anlatım Yöntemi
Ölçme Yöntemleri:
A: Klasik Yazılı Sınav, G: Kısa Sınav
Ders Akışı
Sıra
Konular
Ön Hazırlık
1
Bağımlılık ve temel kavramlar
2
Bağımlılık yapıcı maddeler, genel özellikleri, etki mekanizmaları
3
Neden bağımlı oluyoruz? Risk faktörleri nelerdir
4
Bağımlılık döngüsü
5
Vaka çalışması
6
Değişim Süreci ve Evreleri
7
Madde bağımlısı birey ile görüşme teknikleri
8
Madde bağımlılığı tedavi yöntemleri
9
Motivasyonel Görüşme
11
Madde Bağımlılığı sürecinde ailenin rolü
12
Madde bağımlılığı ve damgalama
13
“Bir Rüya İçin Ağıt” filmi üzerine tartışma
Belirlenen filmin izleyerek derse katılmak
14
Madde bağımlılığı ve yasal süreç
15
Vaka çalışması
Kaynak
Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Madde Bağımlılığı Tanı ve Tedavi Kılavuzu El Kitabı, 2012.
Apgar, Dawn. (2018). Social Work ASWB clinical exam guide a comprehensive study guide for success. New York: Springer Publishing Company.
Tomanbay, İ. (2015). Eroinden Bonzaiye Madde Bağımlılığı ve Sosyal Çalışma - El Kitabı Ankara, SABEV Yayınları.
On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) Sağlıklı Yaşam ve Bağımlılıkla Mücadele Grubu Bağımlılıkla Mücadele Alt Grubu Raporu,2018, Amkara.
Polat, Gonca. "Madde bağımlılığı tedavisinde sosyal hizmet mesleği." Okmeydanı Tıp Dergisi 30.2 (2014): 143-148.
Uyuşturucu Maddeler ve Bağımlılık. Ogel K, Cep Üniversitesi, İletişim Yayınları, 1997
Türkiye’de madde bağımlılığı. Ogel K, IQ yayınları, 2000
Madde bağımlılığında tedavi. Ogel K, IQ yayınları, 2000
Madde bağımlılığını önleme. Ogel K, IQ yayınları, 2000
Madde bağımlılığında tartışmalar ve gerçekler. Ogel K, IQ yayınları, 2000
Ergenlerde madde kullanım bozukluklarına yaklaşım kılavuzu. Ogel K, Taner S, Yılmazçetin C. IQ yayınları, 2004
Çocuklarda sigara, alkol ve madde bağımlılığı: Çocuğum madde bağımlısı olmasın. Ogel K, Erol B. Morpa yayınları, 2005
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
No
Program Yeterliliği
Katkı Düzeyi
1
2
3
4
5
1
Sosyal hizmet kuram ve uygulama alanları bilgisine sahip olur.
X
2
İletişim ve mesleki görüşme becerileri kazanır.
X
3
Yönetim ve yönetim süreçleri bilgisi edinir.
4
Mesleki etik, ilke ve değerler bilgisi kazanır.
X
5
Alanda geçerli olan bir yabancı dili ve gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilir.
6
Toplumsal sorunlara bilimsel veriler ve kanıtlar doğrultusunda çözüm üretme becerisi edinir.
X
7
Karmaşık sosyal sorunların çözümünde farklı disiplinlerden edindiği bilgileri kullanma becerisi geliştirir.
X
8
Disiplinler arası işbirliği sağlayarak ekip içinde çalışabilmekte yetkindir.
X
9
Alanıyla ilgili öz-gelişimine yönelik güncel bilgi ve gelişmeleri takip edebilme, hedeflerine ulaşma durumunu değerlendirebilme ve izleyebilme yetkinliği geliştirir.
X
10
Çeşitli müracaatçı gruplarıyla sosyal hizmet uygulaması ve eğitimi yapabilir.
X
11
Sosyal ve kültürel çevrenin insan davranışları üzerindeki etkisini bilir ve sosyal hizmet uygulamalarında kullanabilir.
X
12
Planlı değişim sürecinde, geri bildirim ve izlemde yetkindir.
