Ders Detayı
Ders Tanımı
Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
---|---|---|---|---|---|
MOLEKÜLDEN HÜCREYE | - | Güz Dönemi | 102+10 | - | 8 |
Ders Programı |
Ön Koşul Dersleri | |
Önerilen Seçmeli Dersler |
Dersin Dili | Türkçe |
Dersin Seviyesi | Lisans |
Dersin Türü | Kurul |
Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üye. Neriman İpek SÖNMEZ |
Dersi Verenler | Dr.Öğr.Üye. Neriman İpek SÖNMEZ |
Dersin Yardımcıları | Yrd.Doç.Dr. Mahmut TOKAÇ, Prof.Dr. Ülkan KILIÇ, Öğr.Gör. Yasemin YOZGAT, Yrd.Doç.Dr. Elif Zeynep YILMAZ, Yrd.Doç.Dr. Nihal KARAKAŞ, Prof.Dr. Hakan CANGÜL, Yrd.Doç.Dr. Esra ÇAĞAVİ, Yrd.Doç.Dr. Turan DEMİRCAN, Prof.Dr. Şeref DEMİRAYAK, Doç.Dr. Barkın BERK, Prof.Dr. Neslin EMEKLİ, Prof.Dr. Tuğba AKBAY, Prof.Dr. Ebru Işık ALTURFAN, Doç.Dr. Türkan YİĞİTBAŞI, Yrd.Doç.Dr. Mukaddes ÇOLAKOĞULLARI, Yrd.Doç.Dr. Sultan Sibel ERDEM, Öğr.Gör. Cemil ÖZGÜL, Prof.Dr. Bahar GÜNTEKİN, Prof.Dr. Gürkan ÖZTÜRK, Prof.Dr. Ertuğrul KILIÇ, Yrd.Doç.Dr. Mehmet OZANSOY, Yrd.Doç.Dr. Mehmet Yalçın GÜNAL |
Dersin Amacı | Tıbbi biyoloji bakışı ile klinik çalışmalara temel oluşturacak, moleküler düzeyde hücre membranından başlayarak hücreyi oluşturan tüm yapı ve organelleri yapı, fonksiyon ve ilgili hastalıklar açısından incelemektir. Besinlerle alınan makromoleküllerden karbonhidrat ve lipit moleküllerinin hücre yapısı ve fonksiyonları ile ilgisi, ilgili yolaklarda gerçekleşen reaksiyonlar, hücrenin yaşamını sürdürebilmesi için enerji üretimi, bu yolakların çalışması regülasyonu, bu yolakların kalıtsal ya da edinsel disfonksiyonu halinde görülen patolojileri öğretmektir. Canlı organizmada meydana gelen kimyasal tepkimeleri ve organik bileşiklerin özelliklerini değerlendirmektir. Biyofiziğin temel içeriğini ve metotlarını açık ve anlaşılır bir şekilde sunmaktır. Fizyolojik mekanizmalar hakkında genel bir kavrayış oluşturmak, hücre zarında yapı-fonksiyon ilişkilerini ve hücre mekaniği ile ilgili temel ilkeleri açıklamak. Hekim adayının mesleki kimliğinin oluşumuna katkıda bulunmak için tıbbın gelişim evrelerini ve özellikle İslam medeniyetinin tıbba katkılarını öğrenmesi suretiyle tıp tarihi bilincine sahip olmasına katkıda bulunurken meslek yaşamında karşılaşacağı etik ve hukuki sorunlarla analitik bakış açısıyla baş edebilme becerisini kazandırmak. Bilimsel araştırmanın ne olduğunu, genel ilkelerini ve yöntemlerini ve bilimsel bilgiye erişim yollarını aktarmak. |
Dersin İçeriği | Bu ders; Proteinlerin temel yapı ve işlevleri,Hücrenin genetik materyali: DNA, chromosomlar ve genom,DNA replikasyonu, tamiri ve rekombinasyonu,DNA’dan proteine genetik bilginin akratımı,Gen anlatımı kontrol mekanizmaları,Epigenetik,Yaşamın Moleküler Anlamı,Bioenerji - Karbonhidrat metabolizması,Enerji deposu - Glikojen yapım ve yıkımı,Enerji üretimi - Glikoliz,Sitrik asid döngüsü,Enerji dönüşümü I ,Enerji dönüşümü II - Pentoz fosfat yolu,Glukoz biyosentezi - Glikoneojenez,Glukozun metabolik kontrolu,Lipidler ve yağ asidleri,Lipoproteinler,Fizik ve alt dalları, fiziksel büyüklükler, SI Birim Sistemi ve genel denklemleri tekrar,Biyofiziğe giriş, Biyofiziğin tanımı, fizik ile biyofiziğin farklılıkları ve ortak noktaları,Biyomekaniğe giris, insan hareket sisteminin fiziksel yorumlanması,Termodinamiğe giris-termodinamik kuralları,Isı ve hayat, ısı yayılım yontemleri,Hücre zarı yapısı, görevleri, önemi ve hücre zarı geçirgenliği,Difuzyon, flux ve hayati onemi,Vücutta bulunan iyonlar, iyon kanalları, yapısı, çeşitleri ve görevleri,Aksiyon potansiyeli ve yaşam için önemi,Elektrofizyolojik teknikler: EEG, EMG, EKG, ERG yöntemlerine giriş,Fizyolojiyle giriş – Tanımı ve Kapsamı,İşlevsel birim olarak hücre ,Hücre zarının işlevleri,Hücre zarında madde iletimi,Hücre hacminin düzenlenmesi,Hücre mekaniği,Hekim Kimliği ve Hekim Andları,Tıp Etiğinin İlkelerine Giriş,Sanat, Görme Biçimleri ve Ritüeller,Hukukun Temel Kavramları ve Hukuk-Tıp İlişkisi,Türk Hukukunda Hekimin Görevleri,Görsel Kültür,Hekimin Hukuki Sorumluluğu,Haklar Kavramı,Tıbbi Kayıt Tutma ve Önemi,Bilimsel araştırmanın tanımı ve ilkeleri,Bilimsel araştırma çeşitleri ve evreleri,Bilimsel yayının tanımı,Bilimsel yayının çeşitleri,Elektronik veri kaynaklarına erişim ,Bilimsel veri analizi; konularını içermektedir. |
Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
1.Fiziksel büyüklükleri, SI birim sisteminin ve standartlaşmanın bilimde ne kadar önemli olduğunu anlayacaktır. | 10, 14, 16, 9 | A |
2.Insan vucuduna gelismis bir makina olarak bakmayi öğrenecek ve insan vucudunun hareketini fiziksel kurallari göz önünde bulundurarak aciklayabileceklerdir. | 10, 14, 16, 9 | A |
3.Biyofiziğin tanımını öğrenip Fizik Dalı ile arasındaki ilişkiyi kurabilecektir. | 10, 14, 16, 9 | A |
5.Makromoleküllerin (karbonhidrat, protein, lipid, nükleik asid)vitamin ve minerallerin yapısını ve fonksiyonlarını tanımlayabilecektir. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
5.1.Monosakkarit, disakkarit ve polisakkaritlerin tanımlama ve genel özelliklerini tanır. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
5.2.Lipidler ve yağ asidleri, lipoproteinler, sfingolipidler, steroidler yapısını ve genel özelliklerini özetler. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
5.3.Amino asidler ve özelliklerini, proteinlerin yapısını, proteinlerin sınıflandırılmasını açıklar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
5.4.Hormonlar ve yapısını, hormonların etki mekanizmasını tanımlar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
5.5.Vitamin ve minerallerin yapısını genel özelliklerini özetler. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
6.Makromoleküllerin insan vücudundaki yapısal ve fonksiyonel önemini açıklayabilecek ve hastalıklarla ilişkilerini tartışabilecektir. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
6.1.Metabolik yollardaki enzim eksikliklerinin neden olduğu hastalıkları açıklar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
6.3.Lipid ve glikojen depo hastalıklarını tanımlar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
6.2.Üre sentezindeki enzim eksikliklerini açıklar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
6.4.Glukozun metabolik kontrolu ve glukoz metabolizma bozukluklarını ve ateroskleroz gibi ilişkili olduğu metabolik bozuklukları açıklar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
7.Makromoleküllerden enerji elde edilmesi ile ilgili anabolik ve katabolik yolları ve bu yollardaki kontrol basamaklarını tartışabilecektir. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
7.1.Bioenerji, glikojen yapım ve yıkımı, glikoliz, glikooneojenez, sitrik asid döngüsü, pentoz fosfat yolu, oksidatif fosforilasyon konularını açıklar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
7.2.Yağ asidlerinin oksidasyonu, ketojenezy lipojenez gibi yağ metabolizması ile ilişkili konuları tanımlar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
7.3.Tüm metabolik yollar arasındaki kesişme noktalarını kavrar ve enerji metabolizmasını tartışır. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
7.4.Makromoleküllerin metabolik kontrol mekanizmalarını bu kontrol basamaklarında enzimve hormonların etkisini ve ilişkilerini açıklar. Sinyal ileti sistemlerini kavrar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
7.5.Enerji metabolizması ile beslenme ilişkisini kurar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
Etiğin temel kavramlarını açıklar. | 13, 4, 9 | A |
Etiğin temel kavramlarını değerlendirebilecektir. | 23, 9 | A |
Etiğin temel kavramlarını tanımlar. | 12, 16, 9 | A |
Etik sorunlara ilişkin örnekler verir. | 10, 13, 4, 9 | A |
Etik sorunları açıklar. | 10, 13, 4, 9 | A |
Etik sorunları tanımlar. | 12, 21, 9 | A |
Hukuki sorumlulukları değerlendirebilecektir. | 13, 23, 9 | A |
Hukuki sorumluluklarla ilgili örnekler verir. | 10, 12, 13, 9 | A |
4. Hücreyi tanıyacak, hücre yapısını, hücre zarını ve yapısını öğrenerek, yaşam için önemini anlayacaktır. | 10, 14, 16, 9 | A |
4.1. Bedende bulunan iyonları ve bunların hücresel iletideki önemini anlayacaktır. | 10, 14, 16, 9 | A |
4.2. Hücrede aksiyon potansiyelini ve oluşum sürecini öğreneceklerdir. | 10, 14, 16, 9 | A |
Öğretim Yöntemleri: | 10: Tartışma Yöntemi, 12: Problem Çözme Yöntemi, 13: Örnek Olay Yöntemi, 14: Bireysel Çalışma Yöntemi, 16: Soru - Cevap Tekniği , 17: Deney yapma Tekniği, 19: Beyin Fırtınası Tekniği, 21: Benzetim/Simülasyon Tekniği, 23: Kavram Haritası Tekniği, 4: Sorgulama Temelli Öğrenme Modeli, 9: Anlatım Yöntemi |
Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav, D: Sözlü Sınav, E: Ödev, G: Kısa Sınav |
Ders Akışı
Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
---|---|---|
1 | Proteinlerin temel yapı ve işlevleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
2 | Hücrenin genetik materyali: DNA, chromosomlar ve genom | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
3 | DNA replikasyonu, tamiri ve rekombinasyonu | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
4 | DNA’dan proteine genetik bilginin akratımı | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
5 | Gen anlatımı kontrol mekanizmaları | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
6 | Epigenetik | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
7 | Yaşamın Moleküler Anlamı | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
8 | Bioenerji - Karbonhidrat metabolizması | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
9 | Enerji deposu - Glikojen yapım ve yıkımı | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
10 | Enerji üretimi - Glikoliz | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
11 | Sitrik asid döngüsü | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
12 | Enerji dönüşümü I | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
13 | Enerji dönüşümü II - Pentoz fosfat yolu | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
14 | Glukoz biyosentezi - Glikoneojenez | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
15 | Glukozun metabolik kontrolu | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
16 | Lipidler ve yağ asidleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
17 | Lipoproteinler | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
20 | Fizik ve alt dalları, fiziksel büyüklükler, SI Birim Sistemi ve genel denklemleri tekrar | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
21 | Biyofiziğe giriş, Biyofiziğin tanımı, fizik ile biyofiziğin farklılıkları ve ortak noktaları | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
22 | Biyomekaniğe giris, insan hareket sisteminin fiziksel yorumlanması | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
23 | Termodinamiğe giris-termodinamik kuralları | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
24 | Isı ve hayat, ısı yayılım yontemleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
25 | Hücre zarı yapısı, görevleri, önemi ve hücre zarı geçirgenliği | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
26 | Difuzyon, flux ve hayati onemi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
27 | Vücutta bulunan iyonlar, iyon kanalları, yapısı, çeşitleri ve görevleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
28 | Aksiyon potansiyeli ve yaşam için önemi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
29 | Elektrofizyolojik teknikler: EEG, EMG, EKG, ERG yöntemlerine giriş | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
31 | Fizyolojiyle giriş – Tanımı ve Kapsamı | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
32 | İşlevsel birim olarak hücre | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
33 | Hücre zarının işlevleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
34 | Hücre zarında madde iletimi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
35 | Hücre hacminin düzenlenmesi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
36 | Hücre mekaniği | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
37 | Hekim Kimliği ve Hekim Andları | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
38 | Tıp Etiğinin İlkelerine Giriş | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
39 | Sanat, Görme Biçimleri ve Ritüeller | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
40 | Hukukun Temel Kavramları ve Hukuk-Tıp İlişkisi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
41 | Türk Hukukunda Hekimin Görevleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
42 | Görsel Kültür | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
43 | Hekimin Hukuki Sorumluluğu | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
44 | Haklar Kavramı | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
45 | Tıbbi Kayıt Tutma ve Önemi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
46 | Bilimsel araştırmanın tanımı ve ilkeleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
47 | Bilimsel araştırma çeşitleri ve evreleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
48 | Bilimsel yayının tanımı | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
49 | Bilimsel yayının çeşitleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
50 | Elektronik veri kaynaklarına erişim | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
51 | Bilimsel veri analizi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
Kaynak |
1.Biyofizik Ders Kitabı, Prof. Dr. Ferit Pehlivan. Hacattepe Taş kitapevi 2.Nörobiyofizik, Ferhan Esen-Hamza Esen.Ankara Nobel Tıp kitapevi, 3.Biophysics, Rolan Glaser 4.Temel ve Uygulamalı Biyokimya(Nesrin Emekli), 5.Biyokimya (Fügen Gürdöl ve Evin Ademoğlu), 6.Biyokimya Laboratuvarı(Türkan Yiğitbaşı,Nesrin Emekli). 7.Harper's Biochemistry, 8.Lehninger Principles of Biochemistry, 9.Henry's Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods. |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
1 | İnsana ait (tıbbi) yapısal (morfolojik) ve işlevsel (fonksiyonel) normal yapıyı ve bozukluk (hastalık) durumlarını bilir. | X | |||||
2 | Bozukluk (hastalık) durumlarının tanısı ve tedavisi için gerekli yöntemleri bilir. | X | |||||
3 | Bozukluk (hastalık) durumlarının nedenlerini, korunma yollarını ve toplum sağlığının teşviki ve geliştirilmesi yöntemlerini bilir. | X | |||||
4 | Sağlıkla ilgili bilgilerini ileri düzeyde geliştirebilme ve uygulayabilme yöntemlerini bilir. | X | |||||
5 | Sağlıkla ilgili disiplinler arası ileri düzeyde bilgiye ulaşır, bilgiyi yorumlar ve uygular. | X | |||||
6 | İnsan bedeninde yapısal ve fonksiyonel olarak tam bir klinik muayene yapar, sorunları tanımlar. | ||||||
7 | Teşhis için tetkik verilerini yorumlar ve klinik verilerle karşılaştırır ve çözüm önerileri geliştirir. | X | |||||
8 | Birey ve toplum sağlığının teşviki ve geliştirilmesi için uygun araçları seçip uygulayabilir. | X | |||||
9 | Sağlıkla ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak planlar ve yürütür. | X | |||||
10 | Birey ve toplum sağlığının teşviki ve geliştirilmesinde karşılaşılan sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alarak çözüm üretir | X | |||||
11 | Teşhis ve tedavi için insan bedenine yapacağı her türlü uygulamanın sorumluluğunu alır. | ||||||
12 | Alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda gerektiğinde ekip çalışanı, gerektiğinde lider olarak rol alır | X | |||||
13 | Sağlık alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir ve yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir. | X | |||||
14 | Hastayı, ilgili kişi ve kurumları ve toplumu sağlık sorunu ile ilgili bilgilendirir, çözüm önerilerini etkili iletişim yollarını kullanarak yazılı, sözlü ve görsel olarak aktarır | X | |||||
15 | Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyebilir, geliştirebilir ve gerektiğinde değiştirmek üzere harekete geçebilir. | X | |||||
16 | İngilizceyi en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde kullanarak, alanındaki bilgileri izler ve iletişim kurar. | X | |||||
17 | Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | ||||||
18 | Sağlık alanı ile ilgili verilerin elde edilmesi, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder ve bu değerleri öğretir. | X | |||||
19 | Sağlık alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilir ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirir. | X | |||||
20 | Sağlığın teşviki ve geliştirilmesi ile ilgili çalışmalarını nicel ve nitel verilerle destekleyerek disiplinler arası uzmanlarla sistemli bir biçimde paylaşır. | ||||||
21 | İş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir. |
Değerlendirme Sistemi
Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
Ara Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
Genel Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
Toplam | 100 |
AKTS / İşyükü Tablosu | ||||||
Etkinlik | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) | |||
Ders Saati | 1 | 116 | 116 | |||
Rehberli Problem Çözme | 7 | 2 | 14 | |||
Problem Çözümü / Ödev / Proje / Rapor Tanzimi | 10 | 10 | 100 | |||
Okul Dışı Diğer Faaliyetler | 0 | 0 | 0 | |||
Proje Sunumu / Seminer | 0 | 0 | 0 | |||
Kısa Sınav (QUİZ) ve Hazırlığı | 10 | 2 | 20 | |||
Ara Sınav ve Hazırlığı | 0 | 0 | 0 | |||
Genel Sınav ve Hazırlığı | 1 | 20 | 20 | |||
Performans Görevi, Bakım Planı | 0 | 0 | 0 | |||
Toplam İş Yükü (Saat) | 270 | |||||
Dersin AKTS Kredisi = Toplam İş Yükü (Saat)/30*=(270/30) | 9 | |||||
Dersin AKTS Kredisi: *30 saatlik çalışma 1 AKTS kredisi sayılmaktadır. |
Dersin Detaylı Bilgileri
Ders Tanımı
Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
---|---|---|---|---|---|
MOLEKÜLDEN HÜCREYE | - | Güz Dönemi | 102+10 | - | 8 |
Ders Programı |
Ön Koşul Dersleri | |
Önerilen Seçmeli Dersler |
Dersin Dili | Türkçe |
Dersin Seviyesi | Lisans |
Dersin Türü | Kurul |
Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üye. Neriman İpek SÖNMEZ |
Dersi Verenler | Dr.Öğr.Üye. Neriman İpek SÖNMEZ |
Dersin Yardımcıları | Yrd.Doç.Dr. Mahmut TOKAÇ, Prof.Dr. Ülkan KILIÇ, Öğr.Gör. Yasemin YOZGAT, Yrd.Doç.Dr. Elif Zeynep YILMAZ, Yrd.Doç.Dr. Nihal KARAKAŞ, Prof.Dr. Hakan CANGÜL, Yrd.Doç.Dr. Esra ÇAĞAVİ, Yrd.Doç.Dr. Turan DEMİRCAN, Prof.Dr. Şeref DEMİRAYAK, Doç.Dr. Barkın BERK, Prof.Dr. Neslin EMEKLİ, Prof.Dr. Tuğba AKBAY, Prof.Dr. Ebru Işık ALTURFAN, Doç.Dr. Türkan YİĞİTBAŞI, Yrd.Doç.Dr. Mukaddes ÇOLAKOĞULLARI, Yrd.Doç.Dr. Sultan Sibel ERDEM, Öğr.Gör. Cemil ÖZGÜL, Prof.Dr. Bahar GÜNTEKİN, Prof.Dr. Gürkan ÖZTÜRK, Prof.Dr. Ertuğrul KILIÇ, Yrd.Doç.Dr. Mehmet OZANSOY, Yrd.Doç.Dr. Mehmet Yalçın GÜNAL |
Dersin Amacı | Tıbbi biyoloji bakışı ile klinik çalışmalara temel oluşturacak, moleküler düzeyde hücre membranından başlayarak hücreyi oluşturan tüm yapı ve organelleri yapı, fonksiyon ve ilgili hastalıklar açısından incelemektir. Besinlerle alınan makromoleküllerden karbonhidrat ve lipit moleküllerinin hücre yapısı ve fonksiyonları ile ilgisi, ilgili yolaklarda gerçekleşen reaksiyonlar, hücrenin yaşamını sürdürebilmesi için enerji üretimi, bu yolakların çalışması regülasyonu, bu yolakların kalıtsal ya da edinsel disfonksiyonu halinde görülen patolojileri öğretmektir. Canlı organizmada meydana gelen kimyasal tepkimeleri ve organik bileşiklerin özelliklerini değerlendirmektir. Biyofiziğin temel içeriğini ve metotlarını açık ve anlaşılır bir şekilde sunmaktır. Fizyolojik mekanizmalar hakkında genel bir kavrayış oluşturmak, hücre zarında yapı-fonksiyon ilişkilerini ve hücre mekaniği ile ilgili temel ilkeleri açıklamak. Hekim adayının mesleki kimliğinin oluşumuna katkıda bulunmak için tıbbın gelişim evrelerini ve özellikle İslam medeniyetinin tıbba katkılarını öğrenmesi suretiyle tıp tarihi bilincine sahip olmasına katkıda bulunurken meslek yaşamında karşılaşacağı etik ve hukuki sorunlarla analitik bakış açısıyla baş edebilme becerisini kazandırmak. Bilimsel araştırmanın ne olduğunu, genel ilkelerini ve yöntemlerini ve bilimsel bilgiye erişim yollarını aktarmak. |
Dersin İçeriği | Bu ders; Proteinlerin temel yapı ve işlevleri,Hücrenin genetik materyali: DNA, chromosomlar ve genom,DNA replikasyonu, tamiri ve rekombinasyonu,DNA’dan proteine genetik bilginin akratımı,Gen anlatımı kontrol mekanizmaları,Epigenetik,Yaşamın Moleküler Anlamı,Bioenerji - Karbonhidrat metabolizması,Enerji deposu - Glikojen yapım ve yıkımı,Enerji üretimi - Glikoliz,Sitrik asid döngüsü,Enerji dönüşümü I ,Enerji dönüşümü II - Pentoz fosfat yolu,Glukoz biyosentezi - Glikoneojenez,Glukozun metabolik kontrolu,Lipidler ve yağ asidleri,Lipoproteinler,Fizik ve alt dalları, fiziksel büyüklükler, SI Birim Sistemi ve genel denklemleri tekrar,Biyofiziğe giriş, Biyofiziğin tanımı, fizik ile biyofiziğin farklılıkları ve ortak noktaları,Biyomekaniğe giris, insan hareket sisteminin fiziksel yorumlanması,Termodinamiğe giris-termodinamik kuralları,Isı ve hayat, ısı yayılım yontemleri,Hücre zarı yapısı, görevleri, önemi ve hücre zarı geçirgenliği,Difuzyon, flux ve hayati onemi,Vücutta bulunan iyonlar, iyon kanalları, yapısı, çeşitleri ve görevleri,Aksiyon potansiyeli ve yaşam için önemi,Elektrofizyolojik teknikler: EEG, EMG, EKG, ERG yöntemlerine giriş,Fizyolojiyle giriş – Tanımı ve Kapsamı,İşlevsel birim olarak hücre ,Hücre zarının işlevleri,Hücre zarında madde iletimi,Hücre hacminin düzenlenmesi,Hücre mekaniği,Hekim Kimliği ve Hekim Andları,Tıp Etiğinin İlkelerine Giriş,Sanat, Görme Biçimleri ve Ritüeller,Hukukun Temel Kavramları ve Hukuk-Tıp İlişkisi,Türk Hukukunda Hekimin Görevleri,Görsel Kültür,Hekimin Hukuki Sorumluluğu,Haklar Kavramı,Tıbbi Kayıt Tutma ve Önemi,Bilimsel araştırmanın tanımı ve ilkeleri,Bilimsel araştırma çeşitleri ve evreleri,Bilimsel yayının tanımı,Bilimsel yayının çeşitleri,Elektronik veri kaynaklarına erişim ,Bilimsel veri analizi; konularını içermektedir. |
Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
1.Fiziksel büyüklükleri, SI birim sisteminin ve standartlaşmanın bilimde ne kadar önemli olduğunu anlayacaktır. | 10, 14, 16, 9 | A |
2.Insan vucuduna gelismis bir makina olarak bakmayi öğrenecek ve insan vucudunun hareketini fiziksel kurallari göz önünde bulundurarak aciklayabileceklerdir. | 10, 14, 16, 9 | A |
3.Biyofiziğin tanımını öğrenip Fizik Dalı ile arasındaki ilişkiyi kurabilecektir. | 10, 14, 16, 9 | A |
5.Makromoleküllerin (karbonhidrat, protein, lipid, nükleik asid)vitamin ve minerallerin yapısını ve fonksiyonlarını tanımlayabilecektir. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
5.1.Monosakkarit, disakkarit ve polisakkaritlerin tanımlama ve genel özelliklerini tanır. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
5.2.Lipidler ve yağ asidleri, lipoproteinler, sfingolipidler, steroidler yapısını ve genel özelliklerini özetler. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
5.3.Amino asidler ve özelliklerini, proteinlerin yapısını, proteinlerin sınıflandırılmasını açıklar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
5.4.Hormonlar ve yapısını, hormonların etki mekanizmasını tanımlar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
5.5.Vitamin ve minerallerin yapısını genel özelliklerini özetler. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
6.Makromoleküllerin insan vücudundaki yapısal ve fonksiyonel önemini açıklayabilecek ve hastalıklarla ilişkilerini tartışabilecektir. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
6.1.Metabolik yollardaki enzim eksikliklerinin neden olduğu hastalıkları açıklar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
6.3.Lipid ve glikojen depo hastalıklarını tanımlar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
6.2.Üre sentezindeki enzim eksikliklerini açıklar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
6.4.Glukozun metabolik kontrolu ve glukoz metabolizma bozukluklarını ve ateroskleroz gibi ilişkili olduğu metabolik bozuklukları açıklar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
7.Makromoleküllerden enerji elde edilmesi ile ilgili anabolik ve katabolik yolları ve bu yollardaki kontrol basamaklarını tartışabilecektir. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
7.1.Bioenerji, glikojen yapım ve yıkımı, glikoliz, glikooneojenez, sitrik asid döngüsü, pentoz fosfat yolu, oksidatif fosforilasyon konularını açıklar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
7.2.Yağ asidlerinin oksidasyonu, ketojenezy lipojenez gibi yağ metabolizması ile ilişkili konuları tanımlar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
7.3.Tüm metabolik yollar arasındaki kesişme noktalarını kavrar ve enerji metabolizmasını tartışır. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
7.4.Makromoleküllerin metabolik kontrol mekanizmalarını bu kontrol basamaklarında enzimve hormonların etkisini ve ilişkilerini açıklar. Sinyal ileti sistemlerini kavrar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
7.5.Enerji metabolizması ile beslenme ilişkisini kurar. | 16, 17, 19, 9 | A, D, E, G |
Etiğin temel kavramlarını açıklar. | 13, 4, 9 | A |
Etiğin temel kavramlarını değerlendirebilecektir. | 23, 9 | A |
Etiğin temel kavramlarını tanımlar. | 12, 16, 9 | A |
Etik sorunlara ilişkin örnekler verir. | 10, 13, 4, 9 | A |
Etik sorunları açıklar. | 10, 13, 4, 9 | A |
Etik sorunları tanımlar. | 12, 21, 9 | A |
Hukuki sorumlulukları değerlendirebilecektir. | 13, 23, 9 | A |
Hukuki sorumluluklarla ilgili örnekler verir. | 10, 12, 13, 9 | A |
4. Hücreyi tanıyacak, hücre yapısını, hücre zarını ve yapısını öğrenerek, yaşam için önemini anlayacaktır. | 10, 14, 16, 9 | A |
4.1. Bedende bulunan iyonları ve bunların hücresel iletideki önemini anlayacaktır. | 10, 14, 16, 9 | A |
4.2. Hücrede aksiyon potansiyelini ve oluşum sürecini öğreneceklerdir. | 10, 14, 16, 9 | A |
Öğretim Yöntemleri: | 10: Tartışma Yöntemi, 12: Problem Çözme Yöntemi, 13: Örnek Olay Yöntemi, 14: Bireysel Çalışma Yöntemi, 16: Soru - Cevap Tekniği , 17: Deney yapma Tekniği, 19: Beyin Fırtınası Tekniği, 21: Benzetim/Simülasyon Tekniği, 23: Kavram Haritası Tekniği, 4: Sorgulama Temelli Öğrenme Modeli, 9: Anlatım Yöntemi |
Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav, D: Sözlü Sınav, E: Ödev, G: Kısa Sınav |
Ders Akışı
Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
---|---|---|
1 | Proteinlerin temel yapı ve işlevleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
2 | Hücrenin genetik materyali: DNA, chromosomlar ve genom | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
3 | DNA replikasyonu, tamiri ve rekombinasyonu | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
4 | DNA’dan proteine genetik bilginin akratımı | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
5 | Gen anlatımı kontrol mekanizmaları | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
6 | Epigenetik | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
7 | Yaşamın Moleküler Anlamı | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
8 | Bioenerji - Karbonhidrat metabolizması | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
9 | Enerji deposu - Glikojen yapım ve yıkımı | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
10 | Enerji üretimi - Glikoliz | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
11 | Sitrik asid döngüsü | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
12 | Enerji dönüşümü I | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
13 | Enerji dönüşümü II - Pentoz fosfat yolu | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
14 | Glukoz biyosentezi - Glikoneojenez | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
15 | Glukozun metabolik kontrolu | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
16 | Lipidler ve yağ asidleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
17 | Lipoproteinler | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
20 | Fizik ve alt dalları, fiziksel büyüklükler, SI Birim Sistemi ve genel denklemleri tekrar | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
21 | Biyofiziğe giriş, Biyofiziğin tanımı, fizik ile biyofiziğin farklılıkları ve ortak noktaları | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
22 | Biyomekaniğe giris, insan hareket sisteminin fiziksel yorumlanması | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
23 | Termodinamiğe giris-termodinamik kuralları | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
24 | Isı ve hayat, ısı yayılım yontemleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
25 | Hücre zarı yapısı, görevleri, önemi ve hücre zarı geçirgenliği | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
26 | Difuzyon, flux ve hayati onemi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
27 | Vücutta bulunan iyonlar, iyon kanalları, yapısı, çeşitleri ve görevleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
28 | Aksiyon potansiyeli ve yaşam için önemi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
29 | Elektrofizyolojik teknikler: EEG, EMG, EKG, ERG yöntemlerine giriş | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
31 | Fizyolojiyle giriş – Tanımı ve Kapsamı | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
32 | İşlevsel birim olarak hücre | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
33 | Hücre zarının işlevleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
34 | Hücre zarında madde iletimi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
35 | Hücre hacminin düzenlenmesi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
36 | Hücre mekaniği | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
37 | Hekim Kimliği ve Hekim Andları | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
38 | Tıp Etiğinin İlkelerine Giriş | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
39 | Sanat, Görme Biçimleri ve Ritüeller | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
40 | Hukukun Temel Kavramları ve Hukuk-Tıp İlişkisi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
41 | Türk Hukukunda Hekimin Görevleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
42 | Görsel Kültür | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
43 | Hekimin Hukuki Sorumluluğu | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
44 | Haklar Kavramı | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
45 | Tıbbi Kayıt Tutma ve Önemi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
46 | Bilimsel araştırmanın tanımı ve ilkeleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
47 | Bilimsel araştırma çeşitleri ve evreleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
48 | Bilimsel yayının tanımı | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
49 | Bilimsel yayının çeşitleri | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
50 | Elektronik veri kaynaklarına erişim | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
51 | Bilimsel veri analizi | Dersten önce verilen ders notlarını okuma |
Kaynak |
1.Biyofizik Ders Kitabı, Prof. Dr. Ferit Pehlivan. Hacattepe Taş kitapevi 2.Nörobiyofizik, Ferhan Esen-Hamza Esen.Ankara Nobel Tıp kitapevi, 3.Biophysics, Rolan Glaser 4.Temel ve Uygulamalı Biyokimya(Nesrin Emekli), 5.Biyokimya (Fügen Gürdöl ve Evin Ademoğlu), 6.Biyokimya Laboratuvarı(Türkan Yiğitbaşı,Nesrin Emekli). 7.Harper's Biochemistry, 8.Lehninger Principles of Biochemistry, 9.Henry's Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods. |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
1 | İnsana ait (tıbbi) yapısal (morfolojik) ve işlevsel (fonksiyonel) normal yapıyı ve bozukluk (hastalık) durumlarını bilir. | X | |||||
2 | Bozukluk (hastalık) durumlarının tanısı ve tedavisi için gerekli yöntemleri bilir. | X | |||||
3 | Bozukluk (hastalık) durumlarının nedenlerini, korunma yollarını ve toplum sağlığının teşviki ve geliştirilmesi yöntemlerini bilir. | X | |||||
4 | Sağlıkla ilgili bilgilerini ileri düzeyde geliştirebilme ve uygulayabilme yöntemlerini bilir. | X | |||||
5 | Sağlıkla ilgili disiplinler arası ileri düzeyde bilgiye ulaşır, bilgiyi yorumlar ve uygular. | X | |||||
6 | İnsan bedeninde yapısal ve fonksiyonel olarak tam bir klinik muayene yapar, sorunları tanımlar. | ||||||
7 | Teşhis için tetkik verilerini yorumlar ve klinik verilerle karşılaştırır ve çözüm önerileri geliştirir. | X | |||||
8 | Birey ve toplum sağlığının teşviki ve geliştirilmesi için uygun araçları seçip uygulayabilir. | X | |||||
9 | Sağlıkla ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak planlar ve yürütür. | X | |||||
10 | Birey ve toplum sağlığının teşviki ve geliştirilmesinde karşılaşılan sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alarak çözüm üretir | X | |||||
11 | Teşhis ve tedavi için insan bedenine yapacağı her türlü uygulamanın sorumluluğunu alır. | ||||||
12 | Alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda gerektiğinde ekip çalışanı, gerektiğinde lider olarak rol alır | X | |||||
13 | Sağlık alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir ve yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir. | X | |||||
14 | Hastayı, ilgili kişi ve kurumları ve toplumu sağlık sorunu ile ilgili bilgilendirir, çözüm önerilerini etkili iletişim yollarını kullanarak yazılı, sözlü ve görsel olarak aktarır | X | |||||
15 | Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyebilir, geliştirebilir ve gerektiğinde değiştirmek üzere harekete geçebilir. | X | |||||
16 | İngilizceyi en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde kullanarak, alanındaki bilgileri izler ve iletişim kurar. | X | |||||
17 | Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | ||||||
18 | Sağlık alanı ile ilgili verilerin elde edilmesi, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder ve bu değerleri öğretir. | X | |||||
19 | Sağlık alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilir ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirir. | X | |||||
20 | Sağlığın teşviki ve geliştirilmesi ile ilgili çalışmalarını nicel ve nitel verilerle destekleyerek disiplinler arası uzmanlarla sistemli bir biçimde paylaşır. | ||||||
21 | İş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir. |
Değerlendirme Sistemi
Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
Ara Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
Genel Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
Toplam | 100 |