Ders Detayı
Ders Tanımı
| Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| PSİKOLOJİDE ETİK | - | Güz Dönemi | 3+0 | 3 | 6 |
| Ders Programı |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üye. Gökçen DUYMAZ |
| Dersi Verenler | Dr.Öğr.Üye. Gökçen DUYMAZ |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Bu dersin amacı hem psikologluk mesleğini sahada icra etmek hem de bilimsel araştırma süreçlerinde gereken etik ilke ve yaptırımları teorik ve pratik olarak öğrenmektir. |
| Dersin İçeriği | Bu ders; Etik davranışın temelleri ,Etik teorilerinin profesyonel davranış standartlarına uygulanması: APA ve ve Türk Psikologlar Derneği Etik Yönetmeliklerinin incelenmesi,Farklı tür araştırmalardaki etik meseleler,Hayvanlarla yapılan psikolojik deneyler,Etik karar verme,Yeterlik ,Çoklu ilişkiler ve profesyonel sınırlar,Bilgilendirilmiş onay ve ortak karar verme,Gizlilik, ayrıcalıklı ilişkiler ve kayıt alma,Hayatı tehdit eden hastalar ,Adli psikoloji ,Ölçme,Terapide özel konular ,Genel Tekrar; konularını içermektedir. |
| Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| 1. Düşünce tarihine yayılmış belli başlı etik kuramları yorumlayabilir; bu kuramları psikolojinin teknik bilgisi içinde kullanabilir; alanda çalışırken bu kuramlarla psikoloji mesleğinin ilkelerini birleştirebilecek; bunları bilimsel araştırma süreçlerine eksiksiz uygulayabilecek; bilimsel araştırma süreçlerini etik kodlara göre tasarlayabilecek; mevcut psikolojik paradigmayı daha geliştirebilmek için etik standartlara uygun eleştiriler yapabilecek; danışan ve danışman arasındaki ilişkide etik kodların nasıl ihlal edilmeyeceğini bilebilecektir | 13, 19, 9 | A, E |
| 1.1. Etik tarihindeki temel kuramları bilir; bunları psikoloji alanının uygulama ve araştırma süreçlerine tavizsiz uygular; psikolojinin bilimsel araştırma pratiklerinde etik kodları kullanır. Mesleki kimliğinin hem bilimsel hem de etik boyutlarını eksiksiz hayata geçirir | 13, 19, 9 | A |
| 2. Uluslarası bilimsel kurulların belirlediği etik kodları danışan ve danışman ilişkisinde ve laboratuar koşulları dahil olmak üzere araştırma süreçlerinde uygulayabilecektir. | 10, 19, 9 | A |
| 2.2. Etik kodlarla psikologluk mesleğini aynı yetkinlikle alanda kullanır. | 10, 13, 9 | A |
| 2.3. Bilimsel araştırmalarda etik ilkeleri insan haysiyeti ve hayvan hayatını ana amaç olarak görerek uygular. | 10, 13, 9 | A |
| Öğretim Yöntemleri: | 10: Tartışma Yöntemi, 13: Örnek Olay Yöntemi, 19: Beyin Fırtınası Tekniği, 9: Anlatım Yöntemi |
| Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav, E: Ödev |
Ders Akışı
| Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Etik davranışın temelleri | |
| 2 | Etik teorilerinin profesyonel davranış standartlarına uygulanması: APA ve ve Türk Psikologlar Derneği Etik Yönetmeliklerinin incelenmesi | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 3 | Farklı tür araştırmalardaki etik meseleler | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 4 | Hayvanlarla yapılan psikolojik deneyler | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 5 | Etik karar verme | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 6 | Yeterlik | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 7 | Çoklu ilişkiler ve profesyonel sınırlar | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 8 | Bilgilendirilmiş onay ve ortak karar verme | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 9 | Gizlilik, ayrıcalıklı ilişkiler ve kayıt alma | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 10 | Hayatı tehdit eden hastalar | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 11 | Adli psikoloji | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 12 | Ölçme | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 13 | Terapide özel konular | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 14 | Genel Tekrar | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| Kaynak |
| -Psikologlar İçin Pratik Etik. Yazar: Samuel J. Knapp, Leon D. Vandecreek. Çevirmen: Müge Yılmaz, Mehmet E. Sardoğan, T. Fikret Karahan, Seher Balcı Çelik. Mentis yayıncılık -Psikologlar için Etik Öğretim El Kitabı, Yeşim Korkut, Türk Psikoloji Derneği Yayınları |
| Gerektiğinde bildirilecektir |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
| Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
| No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | PY1. Psikolojinin araştırma ve uygulamaya dönük alt alanlarının temel kavramlarını ve bu alanların temel kuramlarını bilir. | ||||||
| 2 | PY2. Psikoloji tarihindeki kuram ve ekolleri karşılaştırabilir, yeni gelişmeleri bu bilgileriyle ilişkilendirebilir. | ||||||
| 3 | PY3. Karşılaştığı sorunları tanıyabilir, yorumlayabilir ve uzmanlık bilgisini kullanarak çözüm sunabilir. | ||||||
| 4 | PY4. Bir problemi bilimsel yöntemlerle araştırabilir, bulguları yorumlayabilir ve sonuçları bilimsel bir yayın haline getirebilir. | ||||||
| 5 | PY5. Alanı ile ilgili problemlerin çözümü için kurulan bir ekipte projeye liderlik edebilir, etkinlikleri planlayabilir ve yönetebilir. | ||||||
| 6 | PY6. Karşılaştığı yeni fikirleri taraf tutmadan bilimsel bakış açısıyla sorgulayabilir ve eleştirebilir. | ||||||
| 7 | PY7. Yaşam boyu öğrenme prensibini kendisine ilke edinir, alanıyla ilgili yeni gelişmeleri takip edebilir. | ||||||
| 8 | PY8. Bir problemle ilgili bulgularını, bilgisini ve çözüm önerilerini meslektaşlarıyla veya konunun yabancısı olan kişilerle, yazılı veya sözlü olarak uygun bir dille paylaşabilir. | ||||||
| 9 | PY9. Toplumsal sorumluluk bilincine sahip olup mesleki kazanımlarını, yakın ve uzak çevresindeki sorunların çözümünde kullanabilir. | ||||||
| 10 | PY10. Uluslararası mesleki gelişmeleri izlemek için en az B1 düzeyinde İngilizce bilir. | ||||||
| 11 | PY11. Temel bilgisayar becerilerine sahip olup meslektaşlarıyla güncel platformlar üzerinden iletişim kurabilir. | ||||||
| 12 | PY12. Ölçme-değerlendirmede kullanılan psikolojinin temel araçlarını bilir ve bu araçları kullanabilir. | ||||||
| 13 | PY13. Mesleki sorumluluk, yetki ve sınırlarını bilir, psikolojik sorunları tanır, çözümü için doğru yönlendirmeyi yapabilir, araştırma ve uygulamada etik ilkelere riayet eder. | ||||||
| 14 | PY14. Araştırma ve uygulamada bireysel ve kültürel farklılıkları gözetir, araştırma sonuçlarını değerlendirirken bu farklılıkları dikkate alır. | ||||||
Değerlendirme Sistemi
| Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
| Ara Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
| Genel Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
| Toplam | 100 | |
| AKTS / İşyükü Tablosu | ||||||
| Etkinlik | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) | |||
| Ders Saati | 14 | 3 | 42 | |||
| Rehberli Problem Çözme | 14 | 3 | 42 | |||
| Problem Çözümü / Ödev / Proje / Rapor Tanzimi | 0 | 0 | 0 | |||
| Okul Dışı Diğer Faaliyetler | 2 | 15 | 30 | |||
| Proje Sunumu / Seminer | 0 | 0 | 0 | |||
| Kısa Sınav (QUİZ) ve Hazırlığı | 0 | 0 | 0 | |||
| Ara Sınav ve Hazırlığı | 1 | 21 | 21 | |||
| Genel Sınav ve Hazırlığı | 1 | 32 | 32 | |||
| Performans Görevi, Bakım Planı | 0 | 0 | 0 | |||
| Toplam İş Yükü (Saat) | 167 | |||||
| Dersin AKTS Kredisi = Toplam İş Yükü (Saat)/30*=(167/30) | 6 | |||||
| Dersin AKTS Kredisi: *30 saatlik çalışma 1 AKTS kredisi sayılmaktadır. | ||||||
Dersin Detaylı Bilgileri
Ders Tanımı
| Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| PSİKOLOJİDE ETİK | - | Güz Dönemi | 3+0 | 3 | 6 |
| Ders Programı |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üye. Gökçen DUYMAZ |
| Dersi Verenler | Dr.Öğr.Üye. Gökçen DUYMAZ |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Bu dersin amacı hem psikologluk mesleğini sahada icra etmek hem de bilimsel araştırma süreçlerinde gereken etik ilke ve yaptırımları teorik ve pratik olarak öğrenmektir. |
| Dersin İçeriği | Bu ders; Etik davranışın temelleri ,Etik teorilerinin profesyonel davranış standartlarına uygulanması: APA ve ve Türk Psikologlar Derneği Etik Yönetmeliklerinin incelenmesi,Farklı tür araştırmalardaki etik meseleler,Hayvanlarla yapılan psikolojik deneyler,Etik karar verme,Yeterlik ,Çoklu ilişkiler ve profesyonel sınırlar,Bilgilendirilmiş onay ve ortak karar verme,Gizlilik, ayrıcalıklı ilişkiler ve kayıt alma,Hayatı tehdit eden hastalar ,Adli psikoloji ,Ölçme,Terapide özel konular ,Genel Tekrar; konularını içermektedir. |
| Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| 1. Düşünce tarihine yayılmış belli başlı etik kuramları yorumlayabilir; bu kuramları psikolojinin teknik bilgisi içinde kullanabilir; alanda çalışırken bu kuramlarla psikoloji mesleğinin ilkelerini birleştirebilecek; bunları bilimsel araştırma süreçlerine eksiksiz uygulayabilecek; bilimsel araştırma süreçlerini etik kodlara göre tasarlayabilecek; mevcut psikolojik paradigmayı daha geliştirebilmek için etik standartlara uygun eleştiriler yapabilecek; danışan ve danışman arasındaki ilişkide etik kodların nasıl ihlal edilmeyeceğini bilebilecektir | 13, 19, 9 | A, E |
| 1.1. Etik tarihindeki temel kuramları bilir; bunları psikoloji alanının uygulama ve araştırma süreçlerine tavizsiz uygular; psikolojinin bilimsel araştırma pratiklerinde etik kodları kullanır. Mesleki kimliğinin hem bilimsel hem de etik boyutlarını eksiksiz hayata geçirir | 13, 19, 9 | A |
| 2. Uluslarası bilimsel kurulların belirlediği etik kodları danışan ve danışman ilişkisinde ve laboratuar koşulları dahil olmak üzere araştırma süreçlerinde uygulayabilecektir. | 10, 19, 9 | A |
| 2.2. Etik kodlarla psikologluk mesleğini aynı yetkinlikle alanda kullanır. | 10, 13, 9 | A |
| 2.3. Bilimsel araştırmalarda etik ilkeleri insan haysiyeti ve hayvan hayatını ana amaç olarak görerek uygular. | 10, 13, 9 | A |
| Öğretim Yöntemleri: | 10: Tartışma Yöntemi, 13: Örnek Olay Yöntemi, 19: Beyin Fırtınası Tekniği, 9: Anlatım Yöntemi |
| Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav, E: Ödev |
Ders Akışı
| Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Etik davranışın temelleri | |
| 2 | Etik teorilerinin profesyonel davranış standartlarına uygulanması: APA ve ve Türk Psikologlar Derneği Etik Yönetmeliklerinin incelenmesi | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 3 | Farklı tür araştırmalardaki etik meseleler | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 4 | Hayvanlarla yapılan psikolojik deneyler | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 5 | Etik karar verme | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 6 | Yeterlik | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 7 | Çoklu ilişkiler ve profesyonel sınırlar | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 8 | Bilgilendirilmiş onay ve ortak karar verme | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 9 | Gizlilik, ayrıcalıklı ilişkiler ve kayıt alma | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 10 | Hayatı tehdit eden hastalar | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 11 | Adli psikoloji | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 12 | Ölçme | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 13 | Terapide özel konular | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| 14 | Genel Tekrar | Öğretim görevlisi tarafından verilen materyallerin çalışılması |
| Kaynak |
| -Psikologlar İçin Pratik Etik. Yazar: Samuel J. Knapp, Leon D. Vandecreek. Çevirmen: Müge Yılmaz, Mehmet E. Sardoğan, T. Fikret Karahan, Seher Balcı Çelik. Mentis yayıncılık -Psikologlar için Etik Öğretim El Kitabı, Yeşim Korkut, Türk Psikoloji Derneği Yayınları |
| Gerektiğinde bildirilecektir |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
| Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
| No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | PY1. Psikolojinin araştırma ve uygulamaya dönük alt alanlarının temel kavramlarını ve bu alanların temel kuramlarını bilir. | ||||||
| 2 | PY2. Psikoloji tarihindeki kuram ve ekolleri karşılaştırabilir, yeni gelişmeleri bu bilgileriyle ilişkilendirebilir. | ||||||
| 3 | PY3. Karşılaştığı sorunları tanıyabilir, yorumlayabilir ve uzmanlık bilgisini kullanarak çözüm sunabilir. | ||||||
| 4 | PY4. Bir problemi bilimsel yöntemlerle araştırabilir, bulguları yorumlayabilir ve sonuçları bilimsel bir yayın haline getirebilir. | ||||||
| 5 | PY5. Alanı ile ilgili problemlerin çözümü için kurulan bir ekipte projeye liderlik edebilir, etkinlikleri planlayabilir ve yönetebilir. | ||||||
| 6 | PY6. Karşılaştığı yeni fikirleri taraf tutmadan bilimsel bakış açısıyla sorgulayabilir ve eleştirebilir. | ||||||
| 7 | PY7. Yaşam boyu öğrenme prensibini kendisine ilke edinir, alanıyla ilgili yeni gelişmeleri takip edebilir. | ||||||
| 8 | PY8. Bir problemle ilgili bulgularını, bilgisini ve çözüm önerilerini meslektaşlarıyla veya konunun yabancısı olan kişilerle, yazılı veya sözlü olarak uygun bir dille paylaşabilir. | ||||||
| 9 | PY9. Toplumsal sorumluluk bilincine sahip olup mesleki kazanımlarını, yakın ve uzak çevresindeki sorunların çözümünde kullanabilir. | ||||||
| 10 | PY10. Uluslararası mesleki gelişmeleri izlemek için en az B1 düzeyinde İngilizce bilir. | ||||||
| 11 | PY11. Temel bilgisayar becerilerine sahip olup meslektaşlarıyla güncel platformlar üzerinden iletişim kurabilir. | ||||||
| 12 | PY12. Ölçme-değerlendirmede kullanılan psikolojinin temel araçlarını bilir ve bu araçları kullanabilir. | ||||||
| 13 | PY13. Mesleki sorumluluk, yetki ve sınırlarını bilir, psikolojik sorunları tanır, çözümü için doğru yönlendirmeyi yapabilir, araştırma ve uygulamada etik ilkelere riayet eder. | ||||||
| 14 | PY14. Araştırma ve uygulamada bireysel ve kültürel farklılıkları gözetir, araştırma sonuçlarını değerlendirirken bu farklılıkları dikkate alır. | ||||||
Değerlendirme Sistemi
| Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
| Ara Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
| Genel Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
| Toplam | 100 | |