Ders Detayı
Ders Tanımı
| Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| İLETİŞİM KURAMLARI | 3+0 | 3 | 5 |
| Ders Programı | Cuma 09:00-09:45 Cuma 10:00-10:45 Cuma 11:00-11:45 Cumartesi 09:00-09:45 Cumartesi 10:00-10:45 Cumartesi 11:00-11:45 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. Başak GEZMEN |
| Dersi Verenler | Doç.Dr. Başak GEZMEN |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | İletişim ve medya çalışmaları alanında geliştirilen yaklaşım, kuram ve modelleri genel sosyal teoriyle ilişkisi içinde ele almaktır. Bu doğrultuda değerlendirilen kuramların temel kavram ve savları ortaya konulurken, söz konusu kuramların üretildiği tarihsel, kültürel ve entelektüel bağlamın belirginleştirilmektedir. |
| Dersin İçeriği | Bu ders; “İletişim”, “medya”, “kitle iletişim araçları”, “iletişim kuramları”, “iletişim çalışmaları” ve “medya çalışmaları” kavramlarının değerlendirilmesi ve İletişim kuramlarına ilişkin yapılan dönemleştirme ve sınıflandırmalar,Kitle toplumu ve kitle kültürü yaklaşımından medyaya/kitle iletişim araçlarına bakış,Güçlü etki yaklaşımı ve şırınga/hipodermik iğne modeli (Harold Lasswell); psikoloji ve sosyal psikolojiye dayalı iletişim araştırmaları, uyutucu etki ve eşik bekçisi kavramları (Carl Iver Hovland ve Kurt Lewin),Sınırlı etki yaklaşımı, iletişimin iki aşamalı akışı kuramı ve kanaat önderi kavramı (Paul Lazarsfeld); seçici/pekiştirici etki kuramı (Joseph Klapper); kullanımlar ve doyumlar kuramı (Jay Blumler, Herta Herzog, Elihu Katz, Denis McQuail) ,Chicago Okulu’nun iletişim ve medya araştırmaları (John Dewey, George Herbert Mead ve Robert Ezra Park),Matematiksel iletişim kuramı (Claude Elwood Shannon ve Warren Weaver),Ekme/yetiştirme tezi ve kültürel göstergeler projesi (George Gerbner, Michael J. Morgan ve Nancy Signorielli),Gündem koyma/belirleme kuramı (Maxwell McCombs ve Donald Shaw); suskunluk sarmalı kuramı (Elisabeth Noelle-Neumann), “İmparatorluk ve iletişim araçları”, “araç mesajdır” ve “küresel köy” tezleri (Harold Innis ve Marshall McLuhan),Yeniliklerin yayılımı kuramı (Everett Rogers); modernleşme kuramı açısından medya (Daniel Lerner, Wilbur Schramm, Lucian Pye),Modernleşme kuramına yönelik eleştiriler, , “Kültürel emperyalizm”, “medya emperyalizmi tezleri,Uluslararası iletişimin ekonomi politiği,Propaganda modeli (Chomsky ve Herman); konularını içermektedir. |
| Dersin İçeriği | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| “İletişim”, “medya”, “kitle iletişim araçları”, “iletişim kuramları”, “iletişim çalışmaları” ve “medya çalışmaları” kavramlarını tanımlar. | 1, 10, 11 | A |
| Kitle toplumu ve kitle kültürü yaklaşımının medya kavrayışını açıklar. | 1, 10, 11 | A |
| Güçlü etki yaklaşımını ve şırınga/hipodermik iğne modelini açıklar. | 1, 10, 11 | A |
| Psikoloji ve sosyal psikolojiye dayalı iletişim araştırmalarını, uyutucu etki ve eşik bekçisi kavramını açıklar. | 1, 10, 11 | A |
| Güçlü etki yaklaşımı, iletişimin iki aşamalı akışı kuramı ve kanaat önderi kavramını açıklar. | 1, 10, 11 | A |
| Kullanımlar ve doyumlar kuramının temel savlarını ve temsilcilerini açıklar. | 1, 10, 11 | A |
| Chicago Okulu’nun iletişim ve medya araştırmalarını değerlendirir. | 1, 10, 11 | A |
| Öğretim Yöntemleri: | 1: Anlatım, 10: Beyin Fırtınası, 11: Seminer |
| Ölçme Yöntemleri: | A: Yazılı sınav |
Ders Akışı
| Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
| 1 | “İletişim”, “medya”, “kitle iletişim araçları”, “iletişim kuramları”, “iletişim çalışmaları” ve “medya çalışmaları” kavramlarının değerlendirilmesi ve İletişim kuramlarına ilişkin yapılan dönemleştirme ve sınıflandırmalar | |
| 2 | Kitle toplumu ve kitle kültürü yaklaşımından medyaya/kitle iletişim araçlarına bakış | |
| 3 | Güçlü etki yaklaşımı ve şırınga/hipodermik iğne modeli (Harold Lasswell); psikoloji ve sosyal psikolojiye dayalı iletişim araştırmaları, uyutucu etki ve eşik bekçisi kavramları (Carl Iver Hovland ve Kurt Lewin) | |
| 4 | Sınırlı etki yaklaşımı, iletişimin iki aşamalı akışı kuramı ve kanaat önderi kavramı (Paul Lazarsfeld); seçici/pekiştirici etki kuramı (Joseph Klapper); kullanımlar ve doyumlar kuramı (Jay Blumler, Herta Herzog, Elihu Katz, Denis McQuail) | |
| 5 | Chicago Okulu’nun iletişim ve medya araştırmaları (John Dewey, George Herbert Mead ve Robert Ezra Park) | |
| 6 | Matematiksel iletişim kuramı (Claude Elwood Shannon ve Warren Weaver) | |
| 7 | Ekme/yetiştirme tezi ve kültürel göstergeler projesi (George Gerbner, Michael J. Morgan ve Nancy Signorielli) | |
| 8 | Gündem koyma/belirleme kuramı (Maxwell McCombs ve Donald Shaw); suskunluk sarmalı kuramı (Elisabeth Noelle-Neumann) | |
| 9 | “İmparatorluk ve iletişim araçları”, “araç mesajdır” ve “küresel köy” tezleri (Harold Innis ve Marshall McLuhan) | |
| 10 | Yeniliklerin yayılımı kuramı (Everett Rogers); modernleşme kuramı açısından medya (Daniel Lerner, Wilbur Schramm, Lucian Pye) | |
| 11 | Modernleşme kuramına yönelik eleştiriler, | |
| 12 | “Kültürel emperyalizm”, “medya emperyalizmi tezleri | |
| 13 | Uluslararası iletişimin ekonomi politiği | |
| 14 | Propaganda modeli (Chomsky ve Herman) |
| Kaynak |
| 1. R. Kaya, İktidar Yumağı: Medya-Sermaye-Devlet. Ankara: İmge Kitabevi. sf. 23-33 ve 44-64, 2009. 2. D. Laughey, Medya Çalışmaları: Teoriler ve Yaklaşımlar. Çev. Ali Toprak. İstanbul: Kalkedon. sf. 9-24, 2010 3. A. Swingewood, Kitle Kültürü Efsanesi. Çev. Aykut Kansu. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. sf. 17-29, 1996 4. M. Bourse ve H. Yücel İletişim Bilimlerinin Serüveni. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. sf. 78-84, 2012 5. D. Laughey, Medya Çalışmaları: Teoriler ve Yaklaşımlar. Çev. Ali Toprak. İstanbul: Kalkedon. sf. 39-44, 2010 6. E. Maigret, Medya ve İletişim Sosyolojisi. Çev. Halime Yücel. İstanbul: İletişim Yayınları. sf. 69-81, 2011 7. J. Fiske, İletişim Çalışmalarına Giriş. 2. baskı. Çev. Süleyman İrvan. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. sf. 194-202, 2003 8. O. Morva, Chicago Okulu: Pragmatik Sosyal Teoride İletişimin Keşfi. İstanbul: Doruk Yayınları. sf. 85-143, 2013 9. D. McQuail ve S. Windahl İletişim Modelleri: Kitle İletişim Çalışmalarında. Çev. Konca Yumlu. Ankara: İmge Yayınevi. sf. 127-131, 2005 10. E. Noelle-Neumann, “Suskunluk Sarmalı Kuramı’nın Medyayı Anlamaya Etkisi.” Medya Kültür Siyaset. Der. Süleyman İrvan. 2. Basım. Ankara: Alp Yayınları. sf. 379-391, 2002 11. N. Stevenson, Medya Kültürleri: Sosyal Teori ve Kitle İletişimi. Çev. Göze Orhon ve Barış Engin Aksoy. Ankara: Ütopya Yayınevi. (“Marshall McLuhan ve Kültürel Araçlar” bölümü sf. 195-216), 2008 12. N. Türkoğlu, İletişim Bilimlerinden Kültürel Çalışmalara Toplumsal İletişim: Tanımlar, Kavramlar, Tartışmalar. İstanbul: Urban Kitap. sf. 123-139, 2010 13. J. Tomlinson, John Kültürel Emperyalizm: Eleştirel Bir Giriş. Çev. Emrehan Zeybekoğlu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. sf. 57-74, 1999 14. N. Chomsky ve E. S. Herman Rızanın İmalatı: Kitle Medyasının Ekonomi Politiği. Çev. Ender Abadoğlu. İstanbul: Aram Yayıncılık. sf. 75-120, 2006 |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
| Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
| No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 0 | Yeni Medya ve İletişim Sistemleri disiplinlerinin temel kavramlarını ve bu disiplinlerin temel kuramlarını bilir. | X | |||||
| 0 | Yeni Medya ve İletişim Sistemleri ile ilgili olguları belirler ve bu olguları çeşitli boyutları ile analiz edebilir. | X | |||||
| 0 | Medya kuruluşlarının ihtiyaçlarını analiz eder ve bu doğrultuda iletişim sistem süreçlerini planlar ve uygular. | X | |||||
| 0 | Yeni medya projelerini planlar ve uygulamaya koyar. | X | |||||
| 0 | Alanı ile ilgili projelerde gerekli durumlarda sorumluluk alarak ortaya çıkan sorunları çözebilir. | X | |||||
| 0 | Alanı ile ilgili projeler için kurulan bir ekipte yer alabilir, projeye liderlik yapabilir, etkinlikleri planlayabilir ve yönetebilir. | X | |||||
| 0 | Yeni Medya ve İletişim Sistemleri disiplinlerine ve alt disiplinlerine ait kuramsal ve olgusal sorunları bilimsel yöntemlerle araştırabilir, bulguları analiz eder ve bilimsel yayına dönüştürebilir. | X | |||||
| 0 | Yaşam boyu öğrenme prensibini kendisine ilke edinir. Alanı ile ilgili olarak gelişmeleri, yenilikleri, fikirleri, yöntem ve teknikleri düzenli olarak takip ederek kendi çalışmalarında etkin bir şekilde kullanır. | X | |||||
| 0 | Türkçeyi bilimsel ve mesleki çalışmalarda akıcı ve doğru bir biçimde kullanır. En az bir yabancı dili okuyup anlayabilir. | X | |||||
| 0 | Mesleki ve bilimsel çalışmalarında yeni iletişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanır ve yeni iletişim teknolojilerindeki gelişmeleri sürekli olarak takip eder. | X | |||||
| 0 | Sosyal sorumluluk faaliyetleri planlar ve bu faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde görev alır. | X | |||||
| 0 | Mesleki ve bilimsel çalışmalarında etik kodlara bağlı kalacak şekilde hareket eder. | X | |||||
| 0 | Yeni medya ve iletişim sistemlerine ait araç ve yazılımlarını etkin bir şekilde kullanır. | X | |||||
| 0 | Medya kuruluşlarına yönelik olarak yeni medya projeleri geliştirir ve bütün süreci yönetir. | X | |||||
Değerlendirme Sistemi
| Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
| Ara Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
| Genel Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
| Toplam | 100 | |