Ders Detayı
Ders Tanımı
| Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| MESLEK ETİĞİ VE YASAL KONULAR | - | Güz Dönemi | 2+0 | 2 | 2 |
| Ders Programı |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Alan Eğitimi |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üye. Sena GÜME |
| Dersi Verenler | Doç.Dr. Ülkü TOSUN |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Bu ders ile öğrencilerin psikolojik danışma ve rehberlik alanındaki etik ilkeler ve uygulama standartlarını, meslek etiğine uygun karar vermeyi, danışan hakları ve psikolojik danışmanın etik ve yasal yükümlülükleri ile temel etik ve yasal konuları öğrenmesi amaçlanmaktadır. |
| Dersin İçeriği | Bu ders; Derse Giriş,Etik ve temel kavramlar,Psikolojik Danışmanlıkta Etik İlkelerin Kaynakları ve Çerçevesi,PDR’de Etik İlkeler ve Standartlar,Danışan Özerkliği ve Bilgilendirilmiş Onam,Gizlilik ve Kayıtların Saklanması,Psikolojik Danışmada Yetkinlik,Psikolojik Danışmanların Çoklu İlişkileri, Sınırlar ve Meslek Etiği,Tehlikeli Danışanlar ve Riskli Gruplar,Danışan İstismarından Kaçınma,Psikolojik Danışmanlıkta Etik İkilemler ve Karar Verme Modelleri,Etik Problem Çözme,Etik karar verme kuramları ve modelleri- Öğrenci sunumları,Etik karar verme kuramları ve modelleri- Öğrenci sunumları; konularını içermektedir. |
| Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| 1. Etik yaklaşımın temellerini ifade eder. | 10, 16, 9 | A |
| 2. Kişisel değerlerin psikolojik danışma sürecine etkisini açıklar. | 10, 16, 9 | A, E |
| 3. Danışan haklarını ve psikolojik danışmanın sorumluluklarını ifade eder. | 10, 12, 13, 16, 5, 9 | A, E |
| 4. Psikolojik danışma ve rehberlik alanındaki yasal konuları yorumlar. | 10, 12, 13, 16, 5, 9 | A, E |
| 5. Psikolojik danışma mesleğinin etik kurallarını açıklar. | 10, 12, 13, 16, 5, 9 | A, E |
| 6. Mesleki kararlarını etik kurallara uygun biçimde verir. | 10, 12, 13, 16, 5, 9 | A, E |
| Öğretim Yöntemleri: | 10: Tartışma Yöntemi, 12: Problem Çözme Yöntemi, 13: Örnek Olay Yöntemi, 16: Soru - Cevap Tekniği , 5: İşbirlikli Öğrenme Modeli, 9: Anlatım Yöntemi |
| Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav, E: Ödev |
Ders Akışı
| Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Derse Giriş | |
| 2 | Etik ve temel kavramlar | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 3 | Psikolojik Danışmanlıkta Etik İlkelerin Kaynakları ve Çerçevesi | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 4 | PDR’de Etik İlkeler ve Standartlar | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 5 | Danışan Özerkliği ve Bilgilendirilmiş Onam | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 6 | Gizlilik ve Kayıtların Saklanması | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 7 | Psikolojik Danışmada Yetkinlik | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 8 | Psikolojik Danışmanların Çoklu İlişkileri, Sınırlar ve Meslek Etiği | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 9 | Tehlikeli Danışanlar ve Riskli Gruplar | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 10 | Danışan İstismarından Kaçınma | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 11 | Psikolojik Danışmanlıkta Etik İkilemler ve Karar Verme Modelleri | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 12 | Etik Problem Çözme | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 13 | Etik karar verme kuramları ve modelleri- Öğrenci sunumları | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 14 | Etik karar verme kuramları ve modelleri- Öğrenci sunumları | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| Kaynak |
| Bond, T. (2013). Psikolojik danışma uygulamalarında etik ve standartlar. (Çev. Ed. B. Yeşilyaprak). Nobel. |
| Eren Gümüş, A. ve Gümüş, M.A. (2018). Psikolojik danışmada etik ve hukuk. Vedat Kitapçılık. Eren Gümüş, A. ve Gümüş, M.A. (2009). Bilgilendirilmiş onay: Psikolojik danışma sürecinin yasal ve etik yükümlülüğü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), 69-79. İkiz, F. E. (Ed.) (2020). Meslek etiği ve yasal konular. Nobel Dağ, İ. (2007). ABD’de psikologların çalışmalarında etik sorun yaşanmış vaka örnekleri. Türk Psikoloji Yazıları, 13 (41), 33-50. Kolay-Akfert, S. (2012). Farklı kurumlarda çalışan psikolojik danışmanların yaşadıkları etik ikilemler ile bu ikilemler karşısındaki tutum ve davranışları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 1791-1812. Sivis-Cetinkaya, R. (2017). In Treatment dizisinde psikolojik danışmanlık etiğine ilişkin durumlar: Betimsel bir inceleme. Ege Eğitim Dergisi, 18 (2), 501-526. Erdoğan, E. ve Aslan, S. (2022). Psikolojik danişmanlik, etik ve etik karar verme kavramlari üzerine bir derleme. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 424-441. Taşdan, M., Yalçın, İ. (2007). Psikolojik danışma ve rehberlikte etik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 99-107. |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
| Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
| No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Psikolojik Danışma ve Rehberlik Alanı kapsamındaki mesleki terim ve kavramların anlamlarını sözel olarak ifade eder. | X | |||||
| 2 | Psikolojik Danışma ve Rehberlik Alanındaki kuramların temel kavram, ilke ve tekniklerini sözel olarak ifade eder. | X | |||||
| 3 | Alanındaki kuramları karşılaştırıp, her bir kuramın güçlü ve zayıf yönlerini sözel olarak listeler. | X | |||||
| 4 | PDR alanında mesleki olarak karşılaştığı durum ya da sorunlara ilişkin aldığı eğitimle bağlantılı olarak gerekli müdahaleyi uygular. | X | |||||
| 5 | Mesleki açıdan karşılaştığı bir problemi bilimsel yöntemlere dayalı olarak analiz edip, çözümler. | X | |||||
| 6 | Mesleki açıdan karşılaştığı bir problemi tek başına çözer. | X | |||||
| 7 | Mesleki açıdan kendi görev ve sorumlulukları kapsamında olan durumlar ile olmayan durumları birbirinden ayırt ederek, gerekli müdahalede bulunur. | X | |||||
| 8 | Mesleki açıdan hayat boyu öğrenme ilkesi doğrultusunda mesleği ile ilgili yeni gelişmeleri takip eder. | X | |||||
| 9 | Mesleki açıdan bir sorunun çözüme kavuşturulması sürecinde gerektiğinde meslektaşlarıyla konsültasyonuna başvurur. | X | |||||
| 10 | Karşılaştığı bir problemi, yazılı ya da sözlü olarak formüle eder. | X | |||||
| 11 | Mesleki kazanımlarını, toplumsal sorumluluk bilincine sahip olup yakın ve uzak çevresindeki sorunların çözümünde kullanır. | X | |||||
| 12 | Uluslararası mesleki gelişmeleri izlemek için en az B1 düzeyinde İngilizce bilir. | X | |||||
| 13 | Mesleğiyle ilgili temel kavramları bilir. | X | |||||
| 14 | Mesleğiyle ilgili temel becerileri uygular. | X | |||||
| 15 | Psikolojik ölçme araçlarını amacına uygun olarak ve etik ilkeler doğrultusunda uygular. | X | |||||
| 16 | Mesleki bir konuda, uygun araştırma yöntemini seçerek araştırma yapar. | X | |||||
Değerlendirme Sistemi
| Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
| Ara Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
| Genel Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
| Toplam | 100 | |
| AKTS / İşyükü Tablosu | ||||||
| Etkinlik | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) | |||
| Ders Saati | 14 | 2 | 28 | |||
| Ders Saati | 0 | 0 | 0 | |||
| Rehberli Problem Çözme | 0 | 0 | 0 | |||
| Rehberli Problem Çözme | 0 | 0 | 0 | |||
| Problem Çözümü / Ödev / Proje / Rapor Tanzimi | 1 | 10 | 10 | |||
| Okul Dışı Diğer Faaliyetler | 0 | 0 | 0 | |||
| Okul Dışı Diğer Faaliyetler | 0 | 0 | 0 | |||
| Proje Sunumu / Seminer | 0 | 0 | 0 | |||
| Proje Sunumu / Seminer | 0 | 0 | 0 | |||
| Kısa Sınav (QUİZ) ve Hazırlığı | 0 | 0 | 0 | |||
| Kısa Sınav (QUİZ) ve Hazırlığı | 0 | 0 | 0 | |||
| Ara Sınav ve Hazırlığı | 1 | 10 | 10 | |||
| Ara Sınav ve Hazırlığı | 0 | 0 | 0 | |||
| Genel Sınav ve Hazırlığı | 0 | 0 | 0 | |||
| Genel Sınav ve Hazırlığı | 1 | 20 | 20 | |||
| Performans Görevi, Bakım Planı | 0 | 0 | 0 | |||
| Performans Görevi, Bakım Planı | 0 | 0 | 0 | |||
| Toplam İş Yükü (Saat) | 68 | |||||
| Dersin AKTS Kredisi = Toplam İş Yükü (Saat)/30*=(68/30) | 2 | |||||
| Dersin AKTS Kredisi: *30 saatlik çalışma 1 AKTS kredisi sayılmaktadır. | ||||||
Dersin Detaylı Bilgileri
Ders Tanımı
| Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| MESLEK ETİĞİ VE YASAL KONULAR | - | Güz Dönemi | 2+0 | 2 | 2 |
| Ders Programı |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Alan Eğitimi |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üye. Sena GÜME |
| Dersi Verenler | Doç.Dr. Ülkü TOSUN |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Bu ders ile öğrencilerin psikolojik danışma ve rehberlik alanındaki etik ilkeler ve uygulama standartlarını, meslek etiğine uygun karar vermeyi, danışan hakları ve psikolojik danışmanın etik ve yasal yükümlülükleri ile temel etik ve yasal konuları öğrenmesi amaçlanmaktadır. |
| Dersin İçeriği | Bu ders; Derse Giriş,Etik ve temel kavramlar,Psikolojik Danışmanlıkta Etik İlkelerin Kaynakları ve Çerçevesi,PDR’de Etik İlkeler ve Standartlar,Danışan Özerkliği ve Bilgilendirilmiş Onam,Gizlilik ve Kayıtların Saklanması,Psikolojik Danışmada Yetkinlik,Psikolojik Danışmanların Çoklu İlişkileri, Sınırlar ve Meslek Etiği,Tehlikeli Danışanlar ve Riskli Gruplar,Danışan İstismarından Kaçınma,Psikolojik Danışmanlıkta Etik İkilemler ve Karar Verme Modelleri,Etik Problem Çözme,Etik karar verme kuramları ve modelleri- Öğrenci sunumları,Etik karar verme kuramları ve modelleri- Öğrenci sunumları; konularını içermektedir. |
| Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| 1. Etik yaklaşımın temellerini ifade eder. | 10, 16, 9 | A |
| 2. Kişisel değerlerin psikolojik danışma sürecine etkisini açıklar. | 10, 16, 9 | A, E |
| 3. Danışan haklarını ve psikolojik danışmanın sorumluluklarını ifade eder. | 10, 12, 13, 16, 5, 9 | A, E |
| 4. Psikolojik danışma ve rehberlik alanındaki yasal konuları yorumlar. | 10, 12, 13, 16, 5, 9 | A, E |
| 5. Psikolojik danışma mesleğinin etik kurallarını açıklar. | 10, 12, 13, 16, 5, 9 | A, E |
| 6. Mesleki kararlarını etik kurallara uygun biçimde verir. | 10, 12, 13, 16, 5, 9 | A, E |
| Öğretim Yöntemleri: | 10: Tartışma Yöntemi, 12: Problem Çözme Yöntemi, 13: Örnek Olay Yöntemi, 16: Soru - Cevap Tekniği , 5: İşbirlikli Öğrenme Modeli, 9: Anlatım Yöntemi |
| Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav, E: Ödev |
Ders Akışı
| Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Derse Giriş | |
| 2 | Etik ve temel kavramlar | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 3 | Psikolojik Danışmanlıkta Etik İlkelerin Kaynakları ve Çerçevesi | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 4 | PDR’de Etik İlkeler ve Standartlar | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 5 | Danışan Özerkliği ve Bilgilendirilmiş Onam | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 6 | Gizlilik ve Kayıtların Saklanması | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 7 | Psikolojik Danışmada Yetkinlik | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 8 | Psikolojik Danışmanların Çoklu İlişkileri, Sınırlar ve Meslek Etiği | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 9 | Tehlikeli Danışanlar ve Riskli Gruplar | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 10 | Danışan İstismarından Kaçınma | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 11 | Psikolojik Danışmanlıkta Etik İkilemler ve Karar Verme Modelleri | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 12 | Etik Problem Çözme | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 13 | Etik karar verme kuramları ve modelleri- Öğrenci sunumları | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| 14 | Etik karar verme kuramları ve modelleri- Öğrenci sunumları | Konuya ilişkin okumaları ve incelemeleri yapar. |
| Kaynak |
| Bond, T. (2013). Psikolojik danışma uygulamalarında etik ve standartlar. (Çev. Ed. B. Yeşilyaprak). Nobel. |
| Eren Gümüş, A. ve Gümüş, M.A. (2018). Psikolojik danışmada etik ve hukuk. Vedat Kitapçılık. Eren Gümüş, A. ve Gümüş, M.A. (2009). Bilgilendirilmiş onay: Psikolojik danışma sürecinin yasal ve etik yükümlülüğü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), 69-79. İkiz, F. E. (Ed.) (2020). Meslek etiği ve yasal konular. Nobel Dağ, İ. (2007). ABD’de psikologların çalışmalarında etik sorun yaşanmış vaka örnekleri. Türk Psikoloji Yazıları, 13 (41), 33-50. Kolay-Akfert, S. (2012). Farklı kurumlarda çalışan psikolojik danışmanların yaşadıkları etik ikilemler ile bu ikilemler karşısındaki tutum ve davranışları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 1791-1812. Sivis-Cetinkaya, R. (2017). In Treatment dizisinde psikolojik danışmanlık etiğine ilişkin durumlar: Betimsel bir inceleme. Ege Eğitim Dergisi, 18 (2), 501-526. Erdoğan, E. ve Aslan, S. (2022). Psikolojik danişmanlik, etik ve etik karar verme kavramlari üzerine bir derleme. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 424-441. Taşdan, M., Yalçın, İ. (2007). Psikolojik danışma ve rehberlikte etik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 99-107. |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
| Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
| No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Psikolojik Danışma ve Rehberlik Alanı kapsamındaki mesleki terim ve kavramların anlamlarını sözel olarak ifade eder. | X | |||||
| 2 | Psikolojik Danışma ve Rehberlik Alanındaki kuramların temel kavram, ilke ve tekniklerini sözel olarak ifade eder. | X | |||||
| 3 | Alanındaki kuramları karşılaştırıp, her bir kuramın güçlü ve zayıf yönlerini sözel olarak listeler. | X | |||||
| 4 | PDR alanında mesleki olarak karşılaştığı durum ya da sorunlara ilişkin aldığı eğitimle bağlantılı olarak gerekli müdahaleyi uygular. | X | |||||
| 5 | Mesleki açıdan karşılaştığı bir problemi bilimsel yöntemlere dayalı olarak analiz edip, çözümler. | X | |||||
| 6 | Mesleki açıdan karşılaştığı bir problemi tek başına çözer. | X | |||||
| 7 | Mesleki açıdan kendi görev ve sorumlulukları kapsamında olan durumlar ile olmayan durumları birbirinden ayırt ederek, gerekli müdahalede bulunur. | X | |||||
| 8 | Mesleki açıdan hayat boyu öğrenme ilkesi doğrultusunda mesleği ile ilgili yeni gelişmeleri takip eder. | X | |||||
| 9 | Mesleki açıdan bir sorunun çözüme kavuşturulması sürecinde gerektiğinde meslektaşlarıyla konsültasyonuna başvurur. | X | |||||
| 10 | Karşılaştığı bir problemi, yazılı ya da sözlü olarak formüle eder. | X | |||||
| 11 | Mesleki kazanımlarını, toplumsal sorumluluk bilincine sahip olup yakın ve uzak çevresindeki sorunların çözümünde kullanır. | X | |||||
| 12 | Uluslararası mesleki gelişmeleri izlemek için en az B1 düzeyinde İngilizce bilir. | X | |||||
| 13 | Mesleğiyle ilgili temel kavramları bilir. | X | |||||
| 14 | Mesleğiyle ilgili temel becerileri uygular. | X | |||||
| 15 | Psikolojik ölçme araçlarını amacına uygun olarak ve etik ilkeler doğrultusunda uygular. | X | |||||
| 16 | Mesleki bir konuda, uygun araştırma yöntemini seçerek araştırma yapar. | X | |||||
Değerlendirme Sistemi
| Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
| Ara Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
| Genel Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
| Toplam | 100 | |