Ders Detayı
Ders Tanımı
| Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| KLİNİK TOKSİKOLOJİ | - | Bahar Dönemi | 2+0 | 2 | 6 |
| Ders Programı |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Yüksek Lisans |
| Dersin Türü | Programa Bağlı Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. Gülden Zehra OMURTAG |
| Dersi Verenler | Prof.Dr. Gülden Zehra OMURTAG |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Zehirlenmelerde genel tedavi prensiplerinin kavranması, yan etki ve alerjik reaksiyonların tanımlanması, genetik faktörlerin ve advers ilaç reaksiyonlarının toksisitenin ortaya çıkışındaki rolünün öğretilmesi amaçlanmaktadır. |
| Dersin İçeriği | Bu ders; Klinik Toksikolojiye Giriş,Zehirlenmelerde İlk Yardım,Zehirlenmelerde Eliminasyonun Hızlandırılması ve Antidot Mekanizmaları,Analjezik İlaçlar, Merkezi Sinir Sistemi ile İlgili Zehirlenmeler ve Tedavileri,Vitaminler ve Antihistaminik İlaçlar ile ilgili Zehirlenmeler ve Tedavileri,Kardiyovasküler İlaçlar ile ilgili Zehirlenmeler ve Tedavileri,Madde Bağımlılığı ve İlaç Suistimali,Preklinik ve Klinik Araştırmalar,Farmakovijilans Uygulamaları,Bitkisel Zehirler ve Zehirlenmelerde Tedavileri,Mantar Zehirlenmeleri ve Tedavileri,Mikotoksinlerle Zehirlenmeler,Organik Çözücülerle Zehirlenmeler,Pestisitlerle Zehirlenmeler ve Tedavileri; konularını içermektedir. |
| Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| 1. Toksikolojiyi tanımlar. | 16, 9 | A |
| 1.1 Doz kavramını ve zehirlerin vücuda giriş yolları ve absorbsiyonunu açılar. | 16, 9 | A |
| 1.2. Allerji, polimorfizm, farmakovijilans terimlerini tanımlayabilir. | 16, 9 | A |
| 2. Akut ve kronik zehirlenmeleri açıklar. | 16, 9 | A |
| 2.1. Zehirlerin, absorpsiyon, dağılım, metabolizma ve eliminasyon basamakalarını açıklar. | 16, 9 | A |
| 2.2. Zehirlenmelerde toksikokinetik parametreleri değiştiren tedavi yöntemlerini ve antidotları değerlendirerek olası tedavi şemalarını gösterir. | 16, 9 | A |
| 2.3. İlk yardım basamaklarını, spesifik antidotları ve tedavi prensiplerini açıklar. | 16, 9 | A |
| 3. İlaçları farmakodinamik, farmakokinetik ve toksikolojik açıdan değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 3.1. Alerji tedavisinde kullanılan ilaçların toksik etkilerini, yan etkilerini ve diğer ilaçlarla etkileşimlerini değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 3.2. Analjeziklerin toksik etkilerini, yan etkilerini ve diğer ilaçlarla etkileşimlerini değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 3.3. Merkezi sinir sistemi üzerine etkili ilaçların toksik etkilerini, yan etkilerini ve diğer ilaçlarla etkileşimlerini değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 3.4. Kalp damar sistemi üzerine etkili ilaçların toksik etkilerini, yan etkilerini ve diğer ilaçlarla etkileşimlerini değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 4. Bitkisel ürün ve gıdaların kullanımına bağlı olarak oluşan veya sonradan oluşması muhtemel toksik etkileri açıklar. | 16, 9 | A |
| 4.1. Mantar zehirlenmeleri ve tedavileri açıklar. | 16, 9 | A |
| 4.2. Mikotoksinleri, oluşumuna zemin hazırlayan koşulları, etkilerini ve neden oldukları hastalıkları değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 4.3. Pestisitlerle zehirlenmelerini ve kalıntı yoluyla maruziyetteki bulguları değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 5. Bağımlılık yapan maddeleri toksik etki mekanizmalarına ve kullanım şekline göre sınıflandırır. | 16, 9 | A |
| 5.1. Suistimale açık ilaçlara örnek verir. Yasal düzenlemeleri açıklar. | 16, 9 | A |
| 6. Faz 1,2,3,4 çalışmalarını tanımlar. | 16, 9 | A |
| 6.1. Preklinikte uygulanan hayvan deneyleri ve klinikte elde edilen verileri karşılaştırarak değerlendirir. | 16, 9 | A |
| Öğretim Yöntemleri: | 16: Soru - Cevap Tekniği , 9: Anlatım Yöntemi |
| Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav |
Ders Akışı
| Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Klinik Toksikolojiye Giriş | 1,2 |
| 2 | Zehirlenmelerde İlk Yardım | 1,2 |
| 3 | Zehirlenmelerde Eliminasyonun Hızlandırılması ve Antidot Mekanizmaları | 1,2,3 |
| 4 | Analjezik İlaçlar, Merkezi Sinir Sistemi ile İlgili Zehirlenmeler ve Tedavileri | 1 |
| 5 | Vitaminler ve Antihistaminik İlaçlar ile ilgili Zehirlenmeler ve Tedavileri | 1,2 |
| 6 | Kardiyovasküler İlaçlar ile ilgili Zehirlenmeler ve Tedavileri | 1,2,3 |
| 7 | Madde Bağımlılığı ve İlaç Suistimali | 1 |
| 8 | Preklinik ve Klinik Araştırmalar | 1 |
| 9 | Farmakovijilans Uygulamaları | 1,2 |
| 10 | Bitkisel Zehirler ve Zehirlenmelerde Tedavileri | 1,2 |
| 11 | Mantar Zehirlenmeleri ve Tedavileri | 1,2 |
| 12 | Mikotoksinlerle Zehirlenmeler | 1,2,3 |
| 13 | Organik Çözücülerle Zehirlenmeler | 1 |
| 14 | Pestisitlerle Zehirlenmeler ve Tedavileri | 1,2,3 |
| Kaynak |
| 1. Ders notu. 2. Ellenhorn M.J., Ellenhorn's Medical Toxicology, Second Edition, Williams & Wilkins, London, 1997. 3. Klaassen C.D., Watkins III J.B., Casarett & Doull's Essentials of Toxicology, The McGraw-Hill Companies, USA, 2003. |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
| Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
| No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | PY-1. Klinik eczacılık alanındaki bilimsel bilgiye ulaşma, güncel literatürü izleme, değerlendirme ve uygulayabilme bilgisine sahiptir. | X | |||||
| 2 | PY-2. Hasta profili oluşturmak, hasta eğitimi, ilaç danışmanlığı, hakkında ileri derecede bilgiye sahiptir. | X | |||||
| 3 | PY-3. Klinik eczacılık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar. | X | |||||
| 4 | PY-4. İlacın hastaya verilmesi ve kullanımı ile ilgili bilgi ve donanımlarını kullanır, gözetim ve denetim görevi ile akılcı ve güvenli ilaç kullanımını sağlayarak farmasötik bakım hizmeti verir. | X | |||||
| 5 | PY-5. Klinik eczacılığın, sorumluluğunun olduğu alanlarda idari ve teknik olarak donanım kazanır ve kurallara uygun olarak hastane eczacılığı uygulamalarını gerçekleştirir. | X | |||||
| 6 | PY-6. Klinik eczacılık alanındaki sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | X | |||||
| 7 | PY-7. Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir. | ||||||
| 8 | PY-8. Klinik eczacılık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri düzey bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | ||||||
| 9 | PY-9. Yaşam boyu öğrenmeyi benimsediğini gösterir, gelişime açıktır ve bu davranışını devam ettirir. | ||||||
| 10 | PY-10. Klinik eczacılık alanındaki ulusal ve uluslararası gelişmeleri takip eder ve değerlendirir. | X | |||||
| 11 | PY-11. Mesleki etkinlik ve uygulamalarını güvenli bir şekilde belgeler ve kayıt tutar. | X | |||||
| 12 | PY-12. İlaç ile ilgili her konuda hastaya, sağlık personeline ve topluma bilgi aktarır. | ||||||
| 13 | PY-13. Farmasötik ürünlerin kalite güvencesi konularında ilgili kişiler ve kurumları bilgilendirir. | ||||||
| 14 | PY-14. Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. | ||||||
| 15 | PY-15. Birey ve halk sağlığı, çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir ve uygular. | ||||||
Değerlendirme Sistemi
| Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
| Ara Sınavın Başarıya Oranı | 50 | |
| Genel Sınavın Başarıya Oranı | 50 | |
| Toplam | 100 | |
| AKTS / İşyükü Tablosu | ||||||
| Etkinlik | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) | |||
| Ders Saati | 14 | 2 | 28 | |||
| Rehberli Problem Çözme | 14 | 1 | 14 | |||
| Problem Çözümü / Ödev / Proje / Rapor Tanzimi | 14 | 2 | 28 | |||
| Okul Dışı Diğer Faaliyetler | 0 | 0 | 0 | |||
| Proje Sunumu / Seminer | 2 | 14 | 28 | |||
| Kısa Sınav (QUİZ) ve Hazırlığı | 1 | 10 | 10 | |||
| Ara Sınav ve Hazırlığı | 1 | 14 | 14 | |||
| Genel Sınav ve Hazırlığı | 1 | 30 | 30 | |||
| Performans Görevi, Bakım Planı | 2 | 14 | 28 | |||
| Toplam İş Yükü (Saat) | 180 | |||||
| Dersin AKTS Kredisi = Toplam İş Yükü (Saat)/30*=(180/30) | 6 | |||||
| Dersin AKTS Kredisi: *30 saatlik çalışma 1 AKTS kredisi sayılmaktadır. | ||||||
Dersin Detaylı Bilgileri
Ders Tanımı
| Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| KLİNİK TOKSİKOLOJİ | - | Bahar Dönemi | 2+0 | 2 | 6 |
| Ders Programı |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Yüksek Lisans |
| Dersin Türü | Programa Bağlı Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. Gülden Zehra OMURTAG |
| Dersi Verenler | Prof.Dr. Gülden Zehra OMURTAG |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Amacı | Zehirlenmelerde genel tedavi prensiplerinin kavranması, yan etki ve alerjik reaksiyonların tanımlanması, genetik faktörlerin ve advers ilaç reaksiyonlarının toksisitenin ortaya çıkışındaki rolünün öğretilmesi amaçlanmaktadır. |
| Dersin İçeriği | Bu ders; Klinik Toksikolojiye Giriş,Zehirlenmelerde İlk Yardım,Zehirlenmelerde Eliminasyonun Hızlandırılması ve Antidot Mekanizmaları,Analjezik İlaçlar, Merkezi Sinir Sistemi ile İlgili Zehirlenmeler ve Tedavileri,Vitaminler ve Antihistaminik İlaçlar ile ilgili Zehirlenmeler ve Tedavileri,Kardiyovasküler İlaçlar ile ilgili Zehirlenmeler ve Tedavileri,Madde Bağımlılığı ve İlaç Suistimali,Preklinik ve Klinik Araştırmalar,Farmakovijilans Uygulamaları,Bitkisel Zehirler ve Zehirlenmelerde Tedavileri,Mantar Zehirlenmeleri ve Tedavileri,Mikotoksinlerle Zehirlenmeler,Organik Çözücülerle Zehirlenmeler,Pestisitlerle Zehirlenmeler ve Tedavileri; konularını içermektedir. |
| Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| 1. Toksikolojiyi tanımlar. | 16, 9 | A |
| 1.1 Doz kavramını ve zehirlerin vücuda giriş yolları ve absorbsiyonunu açılar. | 16, 9 | A |
| 1.2. Allerji, polimorfizm, farmakovijilans terimlerini tanımlayabilir. | 16, 9 | A |
| 2. Akut ve kronik zehirlenmeleri açıklar. | 16, 9 | A |
| 2.1. Zehirlerin, absorpsiyon, dağılım, metabolizma ve eliminasyon basamakalarını açıklar. | 16, 9 | A |
| 2.2. Zehirlenmelerde toksikokinetik parametreleri değiştiren tedavi yöntemlerini ve antidotları değerlendirerek olası tedavi şemalarını gösterir. | 16, 9 | A |
| 2.3. İlk yardım basamaklarını, spesifik antidotları ve tedavi prensiplerini açıklar. | 16, 9 | A |
| 3. İlaçları farmakodinamik, farmakokinetik ve toksikolojik açıdan değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 3.1. Alerji tedavisinde kullanılan ilaçların toksik etkilerini, yan etkilerini ve diğer ilaçlarla etkileşimlerini değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 3.2. Analjeziklerin toksik etkilerini, yan etkilerini ve diğer ilaçlarla etkileşimlerini değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 3.3. Merkezi sinir sistemi üzerine etkili ilaçların toksik etkilerini, yan etkilerini ve diğer ilaçlarla etkileşimlerini değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 3.4. Kalp damar sistemi üzerine etkili ilaçların toksik etkilerini, yan etkilerini ve diğer ilaçlarla etkileşimlerini değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 4. Bitkisel ürün ve gıdaların kullanımına bağlı olarak oluşan veya sonradan oluşması muhtemel toksik etkileri açıklar. | 16, 9 | A |
| 4.1. Mantar zehirlenmeleri ve tedavileri açıklar. | 16, 9 | A |
| 4.2. Mikotoksinleri, oluşumuna zemin hazırlayan koşulları, etkilerini ve neden oldukları hastalıkları değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 4.3. Pestisitlerle zehirlenmelerini ve kalıntı yoluyla maruziyetteki bulguları değerlendirir. | 16, 9 | A |
| 5. Bağımlılık yapan maddeleri toksik etki mekanizmalarına ve kullanım şekline göre sınıflandırır. | 16, 9 | A |
| 5.1. Suistimale açık ilaçlara örnek verir. Yasal düzenlemeleri açıklar. | 16, 9 | A |
| 6. Faz 1,2,3,4 çalışmalarını tanımlar. | 16, 9 | A |
| 6.1. Preklinikte uygulanan hayvan deneyleri ve klinikte elde edilen verileri karşılaştırarak değerlendirir. | 16, 9 | A |
| Öğretim Yöntemleri: | 16: Soru - Cevap Tekniği , 9: Anlatım Yöntemi |
| Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav |
Ders Akışı
| Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Klinik Toksikolojiye Giriş | 1,2 |
| 2 | Zehirlenmelerde İlk Yardım | 1,2 |
| 3 | Zehirlenmelerde Eliminasyonun Hızlandırılması ve Antidot Mekanizmaları | 1,2,3 |
| 4 | Analjezik İlaçlar, Merkezi Sinir Sistemi ile İlgili Zehirlenmeler ve Tedavileri | 1 |
| 5 | Vitaminler ve Antihistaminik İlaçlar ile ilgili Zehirlenmeler ve Tedavileri | 1,2 |
| 6 | Kardiyovasküler İlaçlar ile ilgili Zehirlenmeler ve Tedavileri | 1,2,3 |
| 7 | Madde Bağımlılığı ve İlaç Suistimali | 1 |
| 8 | Preklinik ve Klinik Araştırmalar | 1 |
| 9 | Farmakovijilans Uygulamaları | 1,2 |
| 10 | Bitkisel Zehirler ve Zehirlenmelerde Tedavileri | 1,2 |
| 11 | Mantar Zehirlenmeleri ve Tedavileri | 1,2 |
| 12 | Mikotoksinlerle Zehirlenmeler | 1,2,3 |
| 13 | Organik Çözücülerle Zehirlenmeler | 1 |
| 14 | Pestisitlerle Zehirlenmeler ve Tedavileri | 1,2,3 |
| Kaynak |
| 1. Ders notu. 2. Ellenhorn M.J., Ellenhorn's Medical Toxicology, Second Edition, Williams & Wilkins, London, 1997. 3. Klaassen C.D., Watkins III J.B., Casarett & Doull's Essentials of Toxicology, The McGraw-Hill Companies, USA, 2003. |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
| Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
| No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | PY-1. Klinik eczacılık alanındaki bilimsel bilgiye ulaşma, güncel literatürü izleme, değerlendirme ve uygulayabilme bilgisine sahiptir. | X | |||||
| 2 | PY-2. Hasta profili oluşturmak, hasta eğitimi, ilaç danışmanlığı, hakkında ileri derecede bilgiye sahiptir. | X | |||||
| 3 | PY-3. Klinik eczacılık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar. | X | |||||
| 4 | PY-4. İlacın hastaya verilmesi ve kullanımı ile ilgili bilgi ve donanımlarını kullanır, gözetim ve denetim görevi ile akılcı ve güvenli ilaç kullanımını sağlayarak farmasötik bakım hizmeti verir. | X | |||||
| 5 | PY-5. Klinik eczacılığın, sorumluluğunun olduğu alanlarda idari ve teknik olarak donanım kazanır ve kurallara uygun olarak hastane eczacılığı uygulamalarını gerçekleştirir. | X | |||||
| 6 | PY-6. Klinik eczacılık alanındaki sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | X | |||||
| 7 | PY-7. Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir. | ||||||
| 8 | PY-8. Klinik eczacılık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri düzey bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | ||||||
| 9 | PY-9. Yaşam boyu öğrenmeyi benimsediğini gösterir, gelişime açıktır ve bu davranışını devam ettirir. | ||||||
| 10 | PY-10. Klinik eczacılık alanındaki ulusal ve uluslararası gelişmeleri takip eder ve değerlendirir. | X | |||||
| 11 | PY-11. Mesleki etkinlik ve uygulamalarını güvenli bir şekilde belgeler ve kayıt tutar. | X | |||||
| 12 | PY-12. İlaç ile ilgili her konuda hastaya, sağlık personeline ve topluma bilgi aktarır. | ||||||
| 13 | PY-13. Farmasötik ürünlerin kalite güvencesi konularında ilgili kişiler ve kurumları bilgilendirir. | ||||||
| 14 | PY-14. Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. | ||||||
| 15 | PY-15. Birey ve halk sağlığı, çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir ve uygular. | ||||||
Değerlendirme Sistemi
| Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
| Ara Sınavın Başarıya Oranı | 50 | |
| Genel Sınavın Başarıya Oranı | 50 | |
| Toplam | 100 | |