Ders Detayı
Ders Tanımı
| Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| EPİDEMİYOLOJİK ARAŞ. TASARIMI VE YÖNTEMLERİ | EPDD1113135 | Güz Dönemi | 3+0 | 3 | 7 |
| Ders Programı |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Doktora |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. Osman Erol HAYRAN |
| Dersi Verenler | Prof.Dr. Osman Erol HAYRAN, Dr.Öğr.Üye. Ömer ATAÇ |
| Dersin Yardımcıları | Ar. Gör. Ayşe Zülal Tokaç Farımaz |
| Dersin Amacı | Epidemiyolojik araştırma yöntemleri ve tasarımları konusunda bilgi ve beceri kazanılmasını sağlamak. |
| Dersin İçeriği | Bu ders; Epidemiyolojik araştırmaların ortaya çıkışı ve gelişimi,Nedensellik kavramı ve tasarımla ilişkisi,Araştırma planlama ve aşamaları,Tasarım seçenekleri ve araştırmaların sınıflandırılması,Gözlemsel araştırmalar I: Örnek Olay, Ekolojik Araştırmalar, Kesitsel Araştırmalar,Gözlemsel araştırmalar II: Vaka-Kontrol Araştırmaları,Gözlemsel araştırmalar III: Kohort Araştırmaları,Deneysel araştırmalar I: Randomize Kontrollü Deneysel Araştırmalar,Deneysel araştırmalar II: Doğal Deneyler, Yarı-deneysel Araştırmalar,Dijital Epidemiyoloji ve Büyük Veriden Yararlanma,Araştırma sonuçlarının raporlanması,Araştırma tasarım hataları ve yanlılıklar,Karıştırıcı değişkenler ve kontrolü,Sindemik ilişkiler ve karmaşıklık teorisi; konularını içermektedir. |
| Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| Araştırmalarda kullanılan kavram ve terimleri yorumlar | 12, 16, 4, 6, 9 | A, E, F |
| Gözlemsel ve deneysel araştırmaları tasarlar | 10, 12, 13, 14, 3, 4, 9 | E, J |
| Nicel ve nitel araştırma yöntemlerini açıklar | 13, 14, 9 | E, J |
| Araştırma türüne uygun hız ve risk hesaplamalarını yapar | 11, 12, 13, 14, 16, 3, 9 | B, E, H |
| Araştırmayı, aşamalarına uygun olarak tasarlar | 10, 13, 3, 9 | E |
| Araştırmaya etki eden hata ve yanlılıkları yorumlar | 10, 13, 3, 9 | D, E |
| Olasılıklı ve olasılıksız örnekleme yöntemlerini uygun yerde kullanır | 11, 12, 3, 5, 6 | E, H |
| Öğretim Yöntemleri: | 10: Tartışma Yöntemi, 11: Gösterip Yapma Yöntemi, 12: Problem Çözme Yöntemi, 13: Örnek Olay Yöntemi, 14: Bireysel Çalışma Yöntemi, 16: Soru - Cevap Tekniği , 3: Probleme Dayalı Öğrenme Modeli, 4: Sorgulama Temelli Öğrenme Modeli, 5: İşbirlikli Öğrenme Modeli, 6: Deneyimle Öğrenme Modeli, 9: Anlatım Yöntemi |
| Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav, B: Kısa Cevaplı Yazılı Sınav, D: Sözlü Sınav, E: Ödev, F: Proje Görevi, H: Performans Görevi, J: Akran değerlendirmesi |
Ders Akışı
| Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Epidemiyolojik araştırmaların ortaya çıkışı ve gelişimi | |
| 2 | Nedensellik kavramı ve tasarımla ilişkisi | |
| 3 | Araştırma planlama ve aşamaları | |
| 4 | Tasarım seçenekleri ve araştırmaların sınıflandırılması | |
| 5 | Gözlemsel araştırmalar I: Örnek Olay, Ekolojik Araştırmalar, Kesitsel Araştırmalar | |
| 6 | Gözlemsel araştırmalar II: Vaka-Kontrol Araştırmaları | |
| 7 | Gözlemsel araştırmalar III: Kohort Araştırmaları | |
| 8 | Deneysel araştırmalar I: Randomize Kontrollü Deneysel Araştırmalar | |
| 9 | Deneysel araştırmalar II: Doğal Deneyler, Yarı-deneysel Araştırmalar | |
| 10 | Dijital Epidemiyoloji ve Büyük Veriden Yararlanma | |
| 11 | Araştırma sonuçlarının raporlanması | |
| 12 | Araştırma tasarım hataları ve yanlılıklar | |
| 13 | Karıştırıcı değişkenler ve kontrolü | |
| 14 | Sindemik ilişkiler ve karmaşıklık teorisi |
| Kaynak |
| 1- Hayran O. Güncel Epidemiyoloji. İstanbul Medipol Üniversitesi Yayınları, 2023 2-Ahrens W, Pigeot I (eds.). Handbook of Epidemiology. Second Edition. Springer, New York, Reference, 2014. 3-Porta M (ed.). A Dictionary of Epidemiology. Sixth edition, Edited for the International Epidemiological Association. Oxford University Press, 2014. 4-Merrill RM. Introduction to Epidemiology. Eighth edition, Johns and Bartlett Learning, 2021. 5-Bovbjerg M. Foundations of Epidemiology. Oregon State University, 2020. https://open.oregonstate.education/epidemiology/. 6-Parfrey PS, Barrett BJ (eds.). Clinical Epidemiology Practice and Methods. Third Edition, Humana Press, 2021. https://doi.org/10.1007/978-1-0716-1138-8 7-Feinstein AR. Principles of Medical Statistics. Chapman & Hall/CRC, 2002.. 8-Vogt WP, Johnson RB. Dictionary of Statistics & Methodology: A nontechnical guide for the social sciences. Thousand Oaks, CA: Sage, 2011. 9-Pearl J. Causality: Models, Reasoning, and Inference. Second edition, Cambridge University Press, New York, NY, 2009. 10-Hayran O, Özbek H (eds.). Sağlık Bilimlerinde Araştırma ve İstatistik Yöntemler. 3. Baskı, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2021. |
| Ders notları, sunumlar |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
| Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
| No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Hedef popülasyonun, uygun kaynak ve çalışma popülasyonlarının, yeterli maruziyetin, sonuçların ve ortak değişken değerlendirmelerinin belirlenmesi de dahil olmak üzere bu sorunun yanıtlanmasına yardımcı olacak bir epidemiyolojik araştırma tasarlar | X | |||||
| 2 | Epidemiyoloji metodolojisinde kavramsal bir çerçeve geliştirir | X | |||||
| 3 | Tasarım ve analiz aşamalarında karıştırıcılar ve bias gibi çalışmanın sonucunu etkileyen faktörleri ele alır | X | |||||
| 4 | Bias ve değişkenlik içeren karmaşık mekanizmaların etkilerini yorumlar. | X | |||||
| 5 | Uygun olan temel istatistiksel kavramları ve yöntemleri uygular | X | |||||
| 6 | İstatistiksel verileri açıklar | X | |||||
| 7 | Klinik araştırma yürütmek için bir plan geliştirir | X | |||||
| 8 | Randomize tasarımlarda nedensel etkileri tahmin etmeye yönelik yöntemleri ve randomizasyona alternatif tasarımları değerlendirir | X | |||||
| 9 | Eşitsizliğin ölçülme yollarının ve bu ölçümlerin verilerin yorumlanmasını nasıl etkilediğinin kritiğini yapar | ||||||
| 10 | Hastalık tarama yöntemlerini yorumlama becerisi geliştirir | X | |||||
| 11 | Epidemiyoloji metodolojisine ilişkin olanlar da dahil olmak üzere araştırma önerilerinin yeterliliğini ve bilimsel değerini eleştirel bir şekilde değerlendirir. | X | |||||
| 12 | İnsan hastalıklarının fizyolojisi ve patofizyolojisi hakkındaki bilgilerini epidemiyolojik çalışmalara uygular. | X | |||||
| 13 | Belirli sağlık durumlarının nedenlerini araştırır | X | |||||
| 14 | Hastalıkların gidişatını tahmin eder | X | |||||
| 15 | Araştırma bulgularını daha geniş bakış açısıyla, politika bağlamında yorumlar | ||||||
| 16 | Halk sağlığı ve klinik sorunlara yönelik geçerli ve etkili protokoller tasarlamak için bir temel geliştirir. | X | |||||
| 17 | Bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıkların epidemiyolojisi hakkında temel bilgi geliştirir | X | |||||
Değerlendirme Sistemi
| Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
| Ara Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
| Genel Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
| Toplam | 100 | |
| AKTS / İşyükü Tablosu | ||||||
| Etkinlik | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) | |||
| Ders Saati | 14 | 3 | 42 | |||
| Rehberli Problem Çözme | 4 | 6 | 24 | |||
| Problem Çözümü / Ödev / Proje / Rapor Tanzimi | 4 | 8 | 32 | |||
| Okul Dışı Diğer Faaliyetler | 6 | 9 | 54 | |||
| Proje Sunumu / Seminer | 5 | 8 | 40 | |||
| Kısa Sınav (QUİZ) ve Hazırlığı | 0 | 0 | 0 | |||
| Ara Sınav ve Hazırlığı | 1 | 6 | 6 | |||
| Genel Sınav ve Hazırlığı | 1 | 10 | 10 | |||
| Performans Görevi, Bakım Planı | 0 | 0 | 0 | |||
| Toplam İş Yükü (Saat) | 208 | |||||
| Dersin AKTS Kredisi = Toplam İş Yükü (Saat)/30*=(208/30) | 7 | |||||
| Dersin AKTS Kredisi: *30 saatlik çalışma 1 AKTS kredisi sayılmaktadır. | ||||||
Dersin Detaylı Bilgileri
Ders Tanımı
| Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| EPİDEMİYOLOJİK ARAŞ. TASARIMI VE YÖNTEMLERİ | EPDD1113135 | Güz Dönemi | 3+0 | 3 | 7 |
| Ders Programı |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Doktora |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. Osman Erol HAYRAN |
| Dersi Verenler | Prof.Dr. Osman Erol HAYRAN, Dr.Öğr.Üye. Ömer ATAÇ |
| Dersin Yardımcıları | Ar. Gör. Ayşe Zülal Tokaç Farımaz |
| Dersin Amacı | Epidemiyolojik araştırma yöntemleri ve tasarımları konusunda bilgi ve beceri kazanılmasını sağlamak. |
| Dersin İçeriği | Bu ders; Epidemiyolojik araştırmaların ortaya çıkışı ve gelişimi,Nedensellik kavramı ve tasarımla ilişkisi,Araştırma planlama ve aşamaları,Tasarım seçenekleri ve araştırmaların sınıflandırılması,Gözlemsel araştırmalar I: Örnek Olay, Ekolojik Araştırmalar, Kesitsel Araştırmalar,Gözlemsel araştırmalar II: Vaka-Kontrol Araştırmaları,Gözlemsel araştırmalar III: Kohort Araştırmaları,Deneysel araştırmalar I: Randomize Kontrollü Deneysel Araştırmalar,Deneysel araştırmalar II: Doğal Deneyler, Yarı-deneysel Araştırmalar,Dijital Epidemiyoloji ve Büyük Veriden Yararlanma,Araştırma sonuçlarının raporlanması,Araştırma tasarım hataları ve yanlılıklar,Karıştırıcı değişkenler ve kontrolü,Sindemik ilişkiler ve karmaşıklık teorisi; konularını içermektedir. |
| Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| Araştırmalarda kullanılan kavram ve terimleri yorumlar | 12, 16, 4, 6, 9 | A, E, F |
| Gözlemsel ve deneysel araştırmaları tasarlar | 10, 12, 13, 14, 3, 4, 9 | E, J |
| Nicel ve nitel araştırma yöntemlerini açıklar | 13, 14, 9 | E, J |
| Araştırma türüne uygun hız ve risk hesaplamalarını yapar | 11, 12, 13, 14, 16, 3, 9 | B, E, H |
| Araştırmayı, aşamalarına uygun olarak tasarlar | 10, 13, 3, 9 | E |
| Araştırmaya etki eden hata ve yanlılıkları yorumlar | 10, 13, 3, 9 | D, E |
| Olasılıklı ve olasılıksız örnekleme yöntemlerini uygun yerde kullanır | 11, 12, 3, 5, 6 | E, H |
| Öğretim Yöntemleri: | 10: Tartışma Yöntemi, 11: Gösterip Yapma Yöntemi, 12: Problem Çözme Yöntemi, 13: Örnek Olay Yöntemi, 14: Bireysel Çalışma Yöntemi, 16: Soru - Cevap Tekniği , 3: Probleme Dayalı Öğrenme Modeli, 4: Sorgulama Temelli Öğrenme Modeli, 5: İşbirlikli Öğrenme Modeli, 6: Deneyimle Öğrenme Modeli, 9: Anlatım Yöntemi |
| Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav, B: Kısa Cevaplı Yazılı Sınav, D: Sözlü Sınav, E: Ödev, F: Proje Görevi, H: Performans Görevi, J: Akran değerlendirmesi |
Ders Akışı
| Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Epidemiyolojik araştırmaların ortaya çıkışı ve gelişimi | |
| 2 | Nedensellik kavramı ve tasarımla ilişkisi | |
| 3 | Araştırma planlama ve aşamaları | |
| 4 | Tasarım seçenekleri ve araştırmaların sınıflandırılması | |
| 5 | Gözlemsel araştırmalar I: Örnek Olay, Ekolojik Araştırmalar, Kesitsel Araştırmalar | |
| 6 | Gözlemsel araştırmalar II: Vaka-Kontrol Araştırmaları | |
| 7 | Gözlemsel araştırmalar III: Kohort Araştırmaları | |
| 8 | Deneysel araştırmalar I: Randomize Kontrollü Deneysel Araştırmalar | |
| 9 | Deneysel araştırmalar II: Doğal Deneyler, Yarı-deneysel Araştırmalar | |
| 10 | Dijital Epidemiyoloji ve Büyük Veriden Yararlanma | |
| 11 | Araştırma sonuçlarının raporlanması | |
| 12 | Araştırma tasarım hataları ve yanlılıklar | |
| 13 | Karıştırıcı değişkenler ve kontrolü | |
| 14 | Sindemik ilişkiler ve karmaşıklık teorisi |
| Kaynak |
| 1- Hayran O. Güncel Epidemiyoloji. İstanbul Medipol Üniversitesi Yayınları, 2023 2-Ahrens W, Pigeot I (eds.). Handbook of Epidemiology. Second Edition. Springer, New York, Reference, 2014. 3-Porta M (ed.). A Dictionary of Epidemiology. Sixth edition, Edited for the International Epidemiological Association. Oxford University Press, 2014. 4-Merrill RM. Introduction to Epidemiology. Eighth edition, Johns and Bartlett Learning, 2021. 5-Bovbjerg M. Foundations of Epidemiology. Oregon State University, 2020. https://open.oregonstate.education/epidemiology/. 6-Parfrey PS, Barrett BJ (eds.). Clinical Epidemiology Practice and Methods. Third Edition, Humana Press, 2021. https://doi.org/10.1007/978-1-0716-1138-8 7-Feinstein AR. Principles of Medical Statistics. Chapman & Hall/CRC, 2002.. 8-Vogt WP, Johnson RB. Dictionary of Statistics & Methodology: A nontechnical guide for the social sciences. Thousand Oaks, CA: Sage, 2011. 9-Pearl J. Causality: Models, Reasoning, and Inference. Second edition, Cambridge University Press, New York, NY, 2009. 10-Hayran O, Özbek H (eds.). Sağlık Bilimlerinde Araştırma ve İstatistik Yöntemler. 3. Baskı, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2021. |
| Ders notları, sunumlar |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
| Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
| No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Hedef popülasyonun, uygun kaynak ve çalışma popülasyonlarının, yeterli maruziyetin, sonuçların ve ortak değişken değerlendirmelerinin belirlenmesi de dahil olmak üzere bu sorunun yanıtlanmasına yardımcı olacak bir epidemiyolojik araştırma tasarlar | X | |||||
| 2 | Epidemiyoloji metodolojisinde kavramsal bir çerçeve geliştirir | X | |||||
| 3 | Tasarım ve analiz aşamalarında karıştırıcılar ve bias gibi çalışmanın sonucunu etkileyen faktörleri ele alır | X | |||||
| 4 | Bias ve değişkenlik içeren karmaşık mekanizmaların etkilerini yorumlar. | X | |||||
| 5 | Uygun olan temel istatistiksel kavramları ve yöntemleri uygular | X | |||||
| 6 | İstatistiksel verileri açıklar | X | |||||
| 7 | Klinik araştırma yürütmek için bir plan geliştirir | X | |||||
| 8 | Randomize tasarımlarda nedensel etkileri tahmin etmeye yönelik yöntemleri ve randomizasyona alternatif tasarımları değerlendirir | X | |||||
| 9 | Eşitsizliğin ölçülme yollarının ve bu ölçümlerin verilerin yorumlanmasını nasıl etkilediğinin kritiğini yapar | ||||||
| 10 | Hastalık tarama yöntemlerini yorumlama becerisi geliştirir | X | |||||
| 11 | Epidemiyoloji metodolojisine ilişkin olanlar da dahil olmak üzere araştırma önerilerinin yeterliliğini ve bilimsel değerini eleştirel bir şekilde değerlendirir. | X | |||||
| 12 | İnsan hastalıklarının fizyolojisi ve patofizyolojisi hakkındaki bilgilerini epidemiyolojik çalışmalara uygular. | X | |||||
| 13 | Belirli sağlık durumlarının nedenlerini araştırır | X | |||||
| 14 | Hastalıkların gidişatını tahmin eder | X | |||||
| 15 | Araştırma bulgularını daha geniş bakış açısıyla, politika bağlamında yorumlar | ||||||
| 16 | Halk sağlığı ve klinik sorunlara yönelik geçerli ve etkili protokoller tasarlamak için bir temel geliştirir. | X | |||||
| 17 | Bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıkların epidemiyolojisi hakkında temel bilgi geliştirir | X | |||||
Değerlendirme Sistemi
| Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
| Ara Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
| Genel Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
| Toplam | 100 | |