Ders Detayı
Ders Tanımı
Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
---|---|---|---|---|---|
SEÇ.BİYOİSTATİSTİK | - | Senelik | 0+60 | - | 3 |
Ders Programı |
Ön Koşul Dersleri | |
Önerilen Seçmeli Dersler |
Dersin Dili | Türkçe |
Dersin Seviyesi | Lisans |
Dersin Türü | Staj (Seçmeli) |
Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üye. Pakize YİĞİT |
Dersi Verenler | Prof.Dr. Hanefi ÖZBEK |
Dersin Yardımcıları | |
Dersin Amacı | Kendi bilimsel araştırmalarının istatistiksel analizlerini yapabilecek kadar istatistikten anlayan, istatistik okuryazarı bir hekim kitlesi oluşturmaktır. |
Dersin İçeriği | Bu ders; İstatistik nedir? İstatistiğe niçin ihtiyaç var? İstatistik-Matematik-Bilgisayar İlişkisi, İstatistik-araştırma dizaynı ilişkisi,Olasılık teorisi, p değeri, Tip-1 hata, Tip-2 hata, güven aralıkları,Tıpta araştırma tipleri, Örneklem büyüklüğü, Yanlılık (Bias), Karıştırıcı etkenler,Değişken nedir? Bağımlı ve bağımsız değişkenler, bağımlı ve bağımsız ölçümler, değişkenin ölçüm türleri, verilerin kategorize edilmesi,SPSS istatistik paket programına giriş, merkezi eğilim ölçütleri, yayılım ölçütleri, SPSS'te tanımlayıcı istatistikler,İstatistik analiz yönteminin seçimi nasıl yapılır? ,G*Power programının tanıtımı, G*Power programı aracılığıyla örneklem ve güç analizi yapma,Parametrik testler ve SPSS'te yapılışı (Student'in t testleri, bağımsız gruplarda tek yönlü varyans analizi, bağımlı gruplarda tek yönlü varyans analizi),Parametrik olmayan testler (Mann-Whitney U testi, Wilcoxon signed rank test, Kruskal-Wallis testi, Friedman testi, ki-kare testleri),Korelasyon analizi (Pearson ve Sperman korelasyon analizi) ve doğrusal regresyon analizi testleri; konularını içermektedir. |
Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
Bu dersin sonunda öğrenci: | ||
1. Bilim dergilerinde yayınlanan araştırma makalelerinin istatistik bölümlerini anlar, araştırmayı yorumlar ve olası hata ve limitasyonları aklında tutar. | 16, 6, 9 | A, D, E |
2. Temel istatistik yöntemlerini uygular, ne zaman bir istatistikçiye başvurması gerektiğini bilir. | 16, 6, 9 | A, D, E |
3. İstatistik paket programlarından en az birini kullanır. | 16, 6, 9 | A, D, E |
4. Daha ileri istatistik eğitimi için güçlü bir altyapıya sahip olur. | 16, 6, 9 | A, D, E |
Öğretim Yöntemleri: | 16: Soru - Cevap Tekniği , 6: Deneyimle Öğrenme Modeli, 9: Anlatım Yöntemi |
Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav, D: Sözlü Sınav, E: Ödev |
Ders Akışı
Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
---|---|---|
1 | İstatistik nedir? İstatistiğe niçin ihtiyaç var? İstatistik-Matematik-Bilgisayar İlişkisi, İstatistik-araştırma dizaynı ilişkisi | |
2 | Olasılık teorisi, p değeri, Tip-1 hata, Tip-2 hata, güven aralıkları | |
3 | Tıpta araştırma tipleri, Örneklem büyüklüğü, Yanlılık (Bias), Karıştırıcı etkenler | |
4 | Değişken nedir? Bağımlı ve bağımsız değişkenler, bağımlı ve bağımsız ölçümler, değişkenin ölçüm türleri, verilerin kategorize edilmesi | |
5 | SPSS istatistik paket programına giriş, merkezi eğilim ölçütleri, yayılım ölçütleri, SPSS'te tanımlayıcı istatistikler | |
6 | İstatistik analiz yönteminin seçimi nasıl yapılır? | |
7 | G*Power programının tanıtımı, G*Power programı aracılığıyla örneklem ve güç analizi yapma | |
8 | Parametrik testler ve SPSS'te yapılışı (Student'in t testleri, bağımsız gruplarda tek yönlü varyans analizi, bağımlı gruplarda tek yönlü varyans analizi) | |
9 | Parametrik olmayan testler (Mann-Whitney U testi, Wilcoxon signed rank test, Kruskal-Wallis testi, Friedman testi, ki-kare testleri) | |
10 | Korelasyon analizi (Pearson ve Sperman korelasyon analizi) ve doğrusal regresyon analizi testleri |
Kaynak |
Osman Hayran, Hanefi Özbek Sağlık Bilimlerinde Araştırma ve İstatistik Yöntemler (SPSS Uygulama Yöntemleri İle Genişletilmiş 2. Baskı), Nobel Tıp Kitabevleri, Mart 2017. Murat Hayran, Mutlu Hayran. Sağlık Araştırmaları İçin Temel İstatistik. Omega Araştırma, Mayıs 2011. Kazım Özdamar. Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi, Kaan Kitabevi, Eskişehir 2004. Stacey B. Plichta, Elizabeth Kelvin. Sağlık Araştırmalarında İstatistiksel Yöntemler, çeviri editörü: Ruhi Selçuk tabak, Palme Yayıncılık, Ankara 2015. Kadir Sümbüloğlu, Vildan Sümbüloğlu. Biyoistatistik, Hatiboğlu Basım ve Yayım, Ankara , Mart 2002. Aziz Akgül. Tıbbi Araştırmalarda İstatistik Analiz Teknikleri "SPSS Uygulamaları", Emek Ofset Ltd. Şti., Ankara 2003. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, editör: Şeref Kalaycı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara-2006. Allen L. Edwards. Doğrusal Regresyon ve Korelasyona Giriş. Hatiboğlu Yayınları, Ankara 1995. Özer Serper, Mustafa Aytaç. Örnekleme, Ezgi Kitabevi, Bursa 2000. Stanley Lemeshow, David W. Hosmer Jr, Janelle Klar, Stephen K. Lwanga. Sağlık Araştırmalarında Örneklem Büyüklüğünün Yeterliliği, çeviren: S. Oğuz Kayaalp, Hacettepe Taş, Ankara 2000. Selim Hovardaoğlu. Davranış Bilimleri İçin İstatistik, Hatiboğlu Yayınları, Ankara 1994. Oktay Özdemir. Medikal İstatistik, İstanbul Medikal yayıncılık, İstanbul 2005. SPSS 16.0 Brief Guide, 2007. |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
1 | İnsana ait (tıbbi) yapısal (morfolojik) ve işlevsel (fonksiyonel) normal yapıyı ve bozukluk (hastalık) durumlarını bilir. | ||||||
2 | Bozukluk (hastalık) durumlarının tanısı ve tedavisi için gerekli yöntemleri bilir. | ||||||
3 | Bozukluk (hastalık) durumlarının nedenlerini, korunma yollarını ve toplum sağlığının teşviki ve geliştirilmesi yöntemlerini bilir. | ||||||
4 | Sağlıkla ilgili bilgilerini ileri düzeyde geliştirebilme ve uygulayabilme yöntemlerini bilir. | ||||||
5 | Sağlıkla ilgili disiplinler arası ileri düzeyde bilgiye ulaşır, bilgiyi yorumlar ve uygular. | ||||||
6 | İnsan bedeninde yapısal ve fonksiyonel olarak tam bir klinik muayene yapar, sorunları tanımlar. | ||||||
7 | Teşhis için tetkik verilerini yorumlar ve klinik verilerle karşılaştırır ve çözüm önerileri geliştirir. | ||||||
8 | Birey ve toplum sağlığının teşviki ve geliştirilmesi için uygun araçları seçip uygulayabilir. | ||||||
9 | Sağlıkla ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak planlar ve yürütür. | X | |||||
10 | Birey ve toplum sağlığının teşviki ve geliştirilmesinde karşılaşılan sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alarak çözüm üretir | ||||||
11 | Teşhis ve tedavi için insan bedenine yapacağı her türlü uygulamanın sorumluluğunu alır. | ||||||
12 | Alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda gerektiğinde ekip çalışanı, gerektiğinde lider olarak rol alır | ||||||
13 | Sağlık alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir ve yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir. | X | |||||
14 | Hastayı, ilgili kişi ve kurumları ve toplumu sağlık sorunu ile ilgili bilgilendirir, çözüm önerilerini etkili iletişim yollarını kullanarak yazılı, sözlü ve görsel olarak aktarır | ||||||
15 | Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyebilir, geliştirebilir ve gerektiğinde değiştirmek üzere harekete geçebilir. | ||||||
16 | İngilizceyi en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde kullanarak, alanındaki bilgileri izler ve iletişim kurar. | ||||||
17 | Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | X | |||||
18 | Sağlık alanı ile ilgili verilerin elde edilmesi, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder ve bu değerleri öğretir. | X | |||||
19 | Sağlık alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilir ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirir. | X | |||||
20 | Sağlığın teşviki ve geliştirilmesi ile ilgili çalışmalarını nicel ve nitel verilerle destekleyerek disiplinler arası uzmanlarla sistemli bir biçimde paylaşır. | X | |||||
21 | İş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir. |
Değerlendirme Sistemi
Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
Ara Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
Genel Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
Toplam | 100 |
AKTS / İşyükü Tablosu | ||||||
Etkinlik | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) | |||
Ders Saati | 10 | 6 | 60 | |||
Rehberli Problem Çözme | 5 | 1 | 5 | |||
Problem Çözümü / Ödev / Proje / Rapor Tanzimi | 5 | 1 | 5 | |||
Okul Dışı Diğer Faaliyetler | 0 | 0 | 0 | |||
Proje Sunumu / Seminer | 0 | 0 | 0 | |||
Kısa Sınav (QUİZ) ve Hazırlığı | 0 | 0 | 0 | |||
Ara Sınav ve Hazırlığı | 1 | 10 | 10 | |||
Genel Sınav ve Hazırlığı | 1 | 10 | 10 | |||
Performans Görevi, Bakım Planı | 0 | 0 | 0 | |||
Toplam İş Yükü (Saat) | 90 | |||||
Dersin AKTS Kredisi = Toplam İş Yükü (Saat)/30*=(90/30) | 3 | |||||
Dersin AKTS Kredisi: *30 saatlik çalışma 1 AKTS kredisi sayılmaktadır. |
Dersin Detaylı Bilgileri
Ders Tanımı
Ders | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
---|---|---|---|---|---|
SEÇ.BİYOİSTATİSTİK | - | Senelik | 0+60 | - | 3 |
Ders Programı |
Ön Koşul Dersleri | |
Önerilen Seçmeli Dersler |
Dersin Dili | Türkçe |
Dersin Seviyesi | Lisans |
Dersin Türü | Staj (Seçmeli) |
Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üye. Pakize YİĞİT |
Dersi Verenler | Prof.Dr. Hanefi ÖZBEK |
Dersin Yardımcıları | |
Dersin Amacı | Kendi bilimsel araştırmalarının istatistiksel analizlerini yapabilecek kadar istatistikten anlayan, istatistik okuryazarı bir hekim kitlesi oluşturmaktır. |
Dersin İçeriği | Bu ders; İstatistik nedir? İstatistiğe niçin ihtiyaç var? İstatistik-Matematik-Bilgisayar İlişkisi, İstatistik-araştırma dizaynı ilişkisi,Olasılık teorisi, p değeri, Tip-1 hata, Tip-2 hata, güven aralıkları,Tıpta araştırma tipleri, Örneklem büyüklüğü, Yanlılık (Bias), Karıştırıcı etkenler,Değişken nedir? Bağımlı ve bağımsız değişkenler, bağımlı ve bağımsız ölçümler, değişkenin ölçüm türleri, verilerin kategorize edilmesi,SPSS istatistik paket programına giriş, merkezi eğilim ölçütleri, yayılım ölçütleri, SPSS'te tanımlayıcı istatistikler,İstatistik analiz yönteminin seçimi nasıl yapılır? ,G*Power programının tanıtımı, G*Power programı aracılığıyla örneklem ve güç analizi yapma,Parametrik testler ve SPSS'te yapılışı (Student'in t testleri, bağımsız gruplarda tek yönlü varyans analizi, bağımlı gruplarda tek yönlü varyans analizi),Parametrik olmayan testler (Mann-Whitney U testi, Wilcoxon signed rank test, Kruskal-Wallis testi, Friedman testi, ki-kare testleri),Korelasyon analizi (Pearson ve Sperman korelasyon analizi) ve doğrusal regresyon analizi testleri; konularını içermektedir. |
Dersin Öğrenme Kazanımları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
Bu dersin sonunda öğrenci: | ||
1. Bilim dergilerinde yayınlanan araştırma makalelerinin istatistik bölümlerini anlar, araştırmayı yorumlar ve olası hata ve limitasyonları aklında tutar. | 16, 6, 9 | A, D, E |
2. Temel istatistik yöntemlerini uygular, ne zaman bir istatistikçiye başvurması gerektiğini bilir. | 16, 6, 9 | A, D, E |
3. İstatistik paket programlarından en az birini kullanır. | 16, 6, 9 | A, D, E |
4. Daha ileri istatistik eğitimi için güçlü bir altyapıya sahip olur. | 16, 6, 9 | A, D, E |
Öğretim Yöntemleri: | 16: Soru - Cevap Tekniği , 6: Deneyimle Öğrenme Modeli, 9: Anlatım Yöntemi |
Ölçme Yöntemleri: | A: Klasik Yazılı Sınav, D: Sözlü Sınav, E: Ödev |
Ders Akışı
Sıra | Konular | Ön Hazırlık |
---|---|---|
1 | İstatistik nedir? İstatistiğe niçin ihtiyaç var? İstatistik-Matematik-Bilgisayar İlişkisi, İstatistik-araştırma dizaynı ilişkisi | |
2 | Olasılık teorisi, p değeri, Tip-1 hata, Tip-2 hata, güven aralıkları | |
3 | Tıpta araştırma tipleri, Örneklem büyüklüğü, Yanlılık (Bias), Karıştırıcı etkenler | |
4 | Değişken nedir? Bağımlı ve bağımsız değişkenler, bağımlı ve bağımsız ölçümler, değişkenin ölçüm türleri, verilerin kategorize edilmesi | |
5 | SPSS istatistik paket programına giriş, merkezi eğilim ölçütleri, yayılım ölçütleri, SPSS'te tanımlayıcı istatistikler | |
6 | İstatistik analiz yönteminin seçimi nasıl yapılır? | |
7 | G*Power programının tanıtımı, G*Power programı aracılığıyla örneklem ve güç analizi yapma | |
8 | Parametrik testler ve SPSS'te yapılışı (Student'in t testleri, bağımsız gruplarda tek yönlü varyans analizi, bağımlı gruplarda tek yönlü varyans analizi) | |
9 | Parametrik olmayan testler (Mann-Whitney U testi, Wilcoxon signed rank test, Kruskal-Wallis testi, Friedman testi, ki-kare testleri) | |
10 | Korelasyon analizi (Pearson ve Sperman korelasyon analizi) ve doğrusal regresyon analizi testleri |
Kaynak |
Osman Hayran, Hanefi Özbek Sağlık Bilimlerinde Araştırma ve İstatistik Yöntemler (SPSS Uygulama Yöntemleri İle Genişletilmiş 2. Baskı), Nobel Tıp Kitabevleri, Mart 2017. Murat Hayran, Mutlu Hayran. Sağlık Araştırmaları İçin Temel İstatistik. Omega Araştırma, Mayıs 2011. Kazım Özdamar. Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi, Kaan Kitabevi, Eskişehir 2004. Stacey B. Plichta, Elizabeth Kelvin. Sağlık Araştırmalarında İstatistiksel Yöntemler, çeviri editörü: Ruhi Selçuk tabak, Palme Yayıncılık, Ankara 2015. Kadir Sümbüloğlu, Vildan Sümbüloğlu. Biyoistatistik, Hatiboğlu Basım ve Yayım, Ankara , Mart 2002. Aziz Akgül. Tıbbi Araştırmalarda İstatistik Analiz Teknikleri "SPSS Uygulamaları", Emek Ofset Ltd. Şti., Ankara 2003. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, editör: Şeref Kalaycı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara-2006. Allen L. Edwards. Doğrusal Regresyon ve Korelasyona Giriş. Hatiboğlu Yayınları, Ankara 1995. Özer Serper, Mustafa Aytaç. Örnekleme, Ezgi Kitabevi, Bursa 2000. Stanley Lemeshow, David W. Hosmer Jr, Janelle Klar, Stephen K. Lwanga. Sağlık Araştırmalarında Örneklem Büyüklüğünün Yeterliliği, çeviren: S. Oğuz Kayaalp, Hacettepe Taş, Ankara 2000. Selim Hovardaoğlu. Davranış Bilimleri İçin İstatistik, Hatiboğlu Yayınları, Ankara 1994. Oktay Özdemir. Medikal İstatistik, İstanbul Medikal yayıncılık, İstanbul 2005. SPSS 16.0 Brief Guide, 2007. |
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı
Dersin Program Yeterliliklerine Katkısı | |||||||
No | Program Yeterliliği | Katkı Düzeyi | |||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
1 | İnsana ait (tıbbi) yapısal (morfolojik) ve işlevsel (fonksiyonel) normal yapıyı ve bozukluk (hastalık) durumlarını bilir. | ||||||
2 | Bozukluk (hastalık) durumlarının tanısı ve tedavisi için gerekli yöntemleri bilir. | ||||||
3 | Bozukluk (hastalık) durumlarının nedenlerini, korunma yollarını ve toplum sağlığının teşviki ve geliştirilmesi yöntemlerini bilir. | ||||||
4 | Sağlıkla ilgili bilgilerini ileri düzeyde geliştirebilme ve uygulayabilme yöntemlerini bilir. | ||||||
5 | Sağlıkla ilgili disiplinler arası ileri düzeyde bilgiye ulaşır, bilgiyi yorumlar ve uygular. | ||||||
6 | İnsan bedeninde yapısal ve fonksiyonel olarak tam bir klinik muayene yapar, sorunları tanımlar. | ||||||
7 | Teşhis için tetkik verilerini yorumlar ve klinik verilerle karşılaştırır ve çözüm önerileri geliştirir. | ||||||
8 | Birey ve toplum sağlığının teşviki ve geliştirilmesi için uygun araçları seçip uygulayabilir. | ||||||
9 | Sağlıkla ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak planlar ve yürütür. | X | |||||
10 | Birey ve toplum sağlığının teşviki ve geliştirilmesinde karşılaşılan sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alarak çözüm üretir | ||||||
11 | Teşhis ve tedavi için insan bedenine yapacağı her türlü uygulamanın sorumluluğunu alır. | ||||||
12 | Alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda gerektiğinde ekip çalışanı, gerektiğinde lider olarak rol alır | ||||||
13 | Sağlık alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir ve yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir. | X | |||||
14 | Hastayı, ilgili kişi ve kurumları ve toplumu sağlık sorunu ile ilgili bilgilendirir, çözüm önerilerini etkili iletişim yollarını kullanarak yazılı, sözlü ve görsel olarak aktarır | ||||||
15 | Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyebilir, geliştirebilir ve gerektiğinde değiştirmek üzere harekete geçebilir. | ||||||
16 | İngilizceyi en az Avrupa Dil Portföyü B2 Genel Düzeyinde kullanarak, alanındaki bilgileri izler ve iletişim kurar. | ||||||
17 | Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | X | |||||
18 | Sağlık alanı ile ilgili verilerin elde edilmesi, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder ve bu değerleri öğretir. | X | |||||
19 | Sağlık alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilir ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirir. | X | |||||
20 | Sağlığın teşviki ve geliştirilmesi ile ilgili çalışmalarını nicel ve nitel verilerle destekleyerek disiplinler arası uzmanlarla sistemli bir biçimde paylaşır. | X | |||||
21 | İş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir. |
Değerlendirme Sistemi
Katkı Düzeyi | Mutlak Değerlendirme | |
Ara Sınavın Başarıya Oranı | 40 | |
Genel Sınavın Başarıya Oranı | 60 | |
Toplam | 100 |